علائم بیماری تیروئید

برنامه «ساختمان پزشكان» رادیو جوان با دكتر حسین دلشاد فوق تخصص غدد و متابولیسم درباره تیروئید گفتگو كرد.

دكتر حسین دلشاد فوق تخصص غدد و متابولیسم در برنامه «ساختمان پزشكان» رادیو جوان درباره تیروئید اظهار كرد: تیروئید یكی از مهم ترین غدد درون ریز بدن است كه این غده در قسمت جلوی گردن، درست زیر سیب آدم (برجستگی حنجره) قرار دارد‌ و بالای فرورفتگی استخوان جناق سینه قرار دارد؛ شامل دو قسمت است كه لوب چپ و لوب راست تیروئید كه در قسمت مركز با یك بافت كوچك و نازكی به همدیگر متصل شده اند.

حسین دلشاد درباره اینكه آیا غده تیروئید قابل لمس و دیدن است، توضیح داد: غده تیروئید طبیعی، قابل لمس و قابل دیدن نیز است. بنابراین در خیلی از افراد كه تیروئید بزرگی ندارند، در ظاهر غده تیروئید قابل دیدن نیست، مگر توسط پزشك متخصص كه با دست بتواند غده تیروئید طبیعی را لمس كند. معمولا اگر غده تیروئید به راحتی قابل لمس باشد، از حد طبیعی بزرگتر شده كه اصطلاحا ما به آن «گواتر» می گوییم.

فوق تخصص غدد و متابولیسم درباره عملكرد تیروئید در برنامه ساختمان پزشكان رادیو جوان تصریح كرد: عملكرد این غده خیلی مهم است و یكی از مهم ترین غدد درون ریز بدن است كه با تولید هورمون های تیروئید، سوخت و ساز تمام سلول های بدن را تحت تأثیر خوش قرار می دهد. از طرف دیگر هورمون های تیروئید برای رشد و نمو سیستم اعصاب مركزی، به خصوص در دوره زندگی جنین تا دو سال اول بعد از تولد خیلی مهم است و بنابراین در این دوران دچار كمبود هورمون تیروئید گردد، می تواند با كند ذهنی، عقب افتادگی رشد ذهنی و عقب افتادگی رشد جسمانی روبرو شود.

حسین دلشاد فوق تخصص غدد و متابولیسم اضافه كرد: كار غده تیروئید تا آخر عمر، تولید هورمون های تیروئید است و بعد از دوران نوزادی برای سوخت وساز تمامی سلول های بدن اهمین خاصی دارد، چون می تواند سوخت و ساز بدن را در سلول های بدن تنظیم كند و همچنین تا یك حدود زیادی، فكر، ذهن، یادگیری و حافظه به نحوی در افراد بالغ نیز به هورمون های تیروئید ارتباط پیدا می كند.

وی ادامه داد: غده تیروئید، مانند همه غدد درون ریز دیگر بدن، خاستگاه بیماری های مختلف است و اگر درست كار نكند معنای مختلفی پیدا می كند. شایع ترین اختلالی كه در غده تیروئید ایجاد می شود، یعنی اینكه غده تیروئید بنا به دلیلی از جمله؛ شایع ترین آن كمبود ید است. به حدی بزرگ می شود كه در ظاهر قابل دید خواهد بود و به راحتی نیز قابل لمس است كه گواتر نام دارد. گواتر یكی از شایع ترین بیماری های غده تیروئید است كه در مناطق كمبود ید شیوع خیلی زیادی دارد. خوشبختانه در طی سه دهه گذشته، مردم كشور ما «ید» را به اندازه كافی مصرف می كنند، و بنابراین امروزه به جرأت می توان بگوییم كه هیچ اختلالی از كمبود ید در كشور ما وجود ندارد.

حسین دلشاد فوق تخصص غدد و متابولیسم در برنامه ساختمان پزشكان رادیو جوان خاطرنشان كرد: اگر به صورت كلاسیك در كتب مختلف پزشكی مشاهده كنیم، هنوز شایع ترین بیماری غده تیروئید «گواتر» ناشی از كمبود ید است. گواتر ممكن است ساده باشد، یعنی هیچگونه اختلال عملكردی در غده تیروئید وجود ندارد و هورمون به اندازه كافی ترشح می شود اما به قیمت بزرگ شدن تیروئید است. اما اگر كمبود ید به اندازه كافی كم باشد و به بدن نرسد؛ غده تیروئید علیرغم اینكه به طور جبرانی بزرگ می شود ‌و در چنین مواردی بیمار گواتر دارد و دچار علائم نشانه های بالینی كم كاری غده تیروئید هم خواهد شد.

فوق تخصص غدد و متابولیسم خاطر نشان كرد: علائم نشانه های بالینی بیماری های تیروئید چه از نوع كم كاری و پركاری تیروئید بسیار متنوع هستند و خیلی از این علائم نشانه ها غیر اختصاصی هستند و ممكن است در بیماری های دیگر هم دیده شوند. اما اگر مجموعه ای از این علائم نشانه ها در یك فرد باشد، احتمال بیماری تیروئید در آن بیمار بیشتر خواهد بود.


وی اضافه كرد: كم كاری و پركاری تیروئید، باعث یك سری اختلالاتی در بدن می شود كه برای فرد خیلی زیانبار خواهد بود. علاوه بر پركاری و كم كاری تیروئید ما بیماری های دیگری هم در مورد غده تیروئید داریم. از جمله؛ گواترهای ساده كه بزرگی غده تیروئید است و یكی از مهم ترین بیماری هایی كه باعث نگرانی جامعه می شود، افرادی كه مشكل تیروئید دارند دچار گره های تیروئید می شوند كه این گره ها امكان دارد منجر به سرطان تیروئید شود كه این سرطان ممكن است خیلی مشكل آفرین باشد.

حسین دلشاد در برنامه ساختمان پزشكان رادیو جوان درباره گره تیروئید توضیح داد: گره تیروئید یك برجستگی یا افزایش رشد بیش از حد یك قسمت از بافت تیروئید است كه ممكن است خوش خیم یا بدخیم باشد. خوشبختانه حدود 80 الی 85 درصد این توده ها و گره های كه در تیروئید وجود دارند، خوش خیم هستند و فقط به صورت یك توده بزرگ شده در غده تیروئید نمایان می شوند و مشكل دیگری ندارند. اما كمتر از 10 الی 15 درصد دچار سرطان تیروئید می شوند كه این افراد حتما نیاز به این دارند كه غده تیروئید، تحت عمل جراحی قرار بگیرد و خارج شود.

این فوق تخصص متابولیسم توضیح داد: علائم و نشانه های منتسب به اختلالات عملكرد تیروئید، غیر اختصاصی هستند. بنابراین با وجود یك نشانه از بیماری تیروئید ما نمی توانیم بگوییم كه این فرد حتما مبتلا به عملكرد تیروئید است، پرخوابی یكی از علائم كم كاری تیروئید می تواند باشد، به شرطی اینكه بیماری كه احساس خواب آلودگی می كند، علائم نشانه های بالینی كم كاری تیروئید را داشته باشد، از جمله؛ ریزش مو، كاهش اشتها، یبوست، احساس خستگی و نهایتا اگر تیروئید بزرگی داشته باشد، با انجام یك تست تیروئید، می توانیم به راحتی به كم كاری غده تیروئید پی ببریم و فرد را درمان كنیم.

حسین دلشاد فوق تخصص متابولیسم در پایان در برنامه ساختمان پزشكان رادیو جوان یادآور شد: یكی از باورهای غلطی كه در جامعه رایج است، این است كه افرادی كه افزایش وزن دارند به علت كم كاری تیروئید است. در صورتی كه در كم كاری تیروئید، تورم یا افزایش آب میان بافتی نیز داریم، اما این افزایش وزن به آن حد نیست كه چربی های خون، افزایش پیدا كند.