مسیر تقاضای مصرفی برای دسترسی به وام خرید مسكن علاوه بر دست‌اندازهایی كه دارد، با سنگ‌اندازی‌هایی از سوی برخی از شعب بانك عامل بخش مسكن دشوارتر شده است. سپرده‌گذاران صندوق پس‌انداز مسكن یكم در صورتی ‌به وام یكم دست پیدا می‌كنند كه بتوانند از هفت‌خوانی كه پیش‌روی آنها قرار می‌گیرد عبور كنند و در این مسیر تامین فیش حقوقی با مبلغ تا سه برابر اقساط تسهیلات، سخت‌ترین خوان به شمار می‌آید كه اغلب تسهیلات‌گیرندگان را زمین‌گیر می‌كند. رفتارهای سلیقه‌ای برخی از شعب بانك عامل بخش مسكن نیز علاوه بر اینكه این هفت‌خوان را دشوارتر كرده، به منزله‌ی یكی از عوامل ضد رونق در بخش مسكن عمل می‌كند. در صورتی كه این دست‌اندازها و موانع برطرف نشود، عملكرد صندوق پس‌انداز مسكن یكم و بانك عامل بخش مسكن كه بر اساس سیاست‌های مصوب بالادستی، ماموریت دارد بازار مسكن را به فاز رونق هدایت كند، دچار اختلال خواهد شد و موجب می‌شود سیاست‌های بخش مسكن به هدف تعیین‌شده اصابت نكند. موانع و سنگ‌اندازی‌های دریافت تسهیلات خرید مسكن عمدتا از جنسی است كه رفع آنها در اختیارات بانك عامل بخش مسكن قرار دارد و ارتباطی با مسائلی همچون كمبود اعتبار و تنگناهای بودجه‌ای ندارد. اغلب این موانع پیش‌روی متقاضیان دریافت تسهیلات از محل اوراق مسكن نیز قرار دارد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، نخستین مانعی كه به‌عنوان خوان اول دریافت تسهیلات صندوق یكم عمل می‌كند، «تامین مبلغ سپرده» است. برای اینكه پس از یك سال بتوان از سقف تسهیلات صندوق یكم در تهران برخوردار شد، باید 40 میلیون تومان به مدت یك سال در بانك عامل بخش مسكن سپرده‌گذاری شود. با وجود اینكه سقف سپرده در حساب‌های یكم 40 میلیون تومان اعلام شده، در حال حاضر میانگین مبلغ سپرده‌گذاری‌شده در حساب‌های افتتاح شده حدود 30 میلیون تومان است و این یعنی تسهیلات‌گیرندگان یا باید در سررسید یك‌ساله به دریافت وام كمتر از سقف رضایت دهند یا اینكه مدت سپرده‌گذاری آنها یك یا چند دوره‌ی شش‌ماهه افزایش یابد تا بتوانند از وام 80 میلیونی برخوردار شوند.

اما كسانی كه بتوانند از این خوان عبور كرده و مبلغ مورد نیاز برای سپرده‌گذاری را تامین كنند، در خوان بعدی باید جواب استعلام فرم «ج» را اخذ و به شعب ارائه كنند. در كل استفاده از تسهیلات صندوق پس‌انداز یكم تنها در صورت خانه‌اولی بودن میسر است (به استثنای خرید ملك در بافت فرسوده) و این یعنی وام‌گیرنده نباید قبلا از امتیاز دولتی اعم از وام، زمین و نظایر آن برای خانه‌دار شدن استفاده كرده باشد. برای این منظور لازم است استعلام فرم «ج» انجام شود و جواب آن در اختیار شعبه قرار گیرد. اما مرجع ارائه‌كننده جواب استعلام مذكور در بدو ورود متقاضی به وی اعلام می‌كند كه یك هفته تا 10 روز بعد مراجعه كند. به این ترتیب فرآیند اخذ نامه از شعب برای استعلام و نیز انجام استعلام و ارائه جواب به شعبه عموما معطلی زیادی دارد.

در خوان سوم متقاضی دریافت وام مسكن باید نسبت به تامین ضامن اقدام كند. این در حالی است كه در ضوابط اعلام شده برای ارائه تسهیلات كه در سایت بانك عامل بخش مسكن اعلام شده، هیچ اشاره‌ای به تامین ضامن نشده است، چون سند ملك خریداری‌شده طبق ضوابط در رهن بانك قرار می‌گیرد و به‌عنوان قوی‌ترین ابزار برای تضمین اصل و سود تسهیلات خرید مسكن عمل می‌كند. با این حال تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» و پیگیری گزارش‌ها و گلایه‌مندی‌های متقاضیان دریافت وام مسكن نشان می‌دهد عمده شعب بانك در اولین مراجعه متقاضی دریافت وام پس از مدت سپرده‌گذاری و نیز در اولین مراجعه هنگام افتتاح حساب برای خرید اوراق و دریافت‌ این نوع تسهیلات، شرط تشكیل پرونده را داشتن حداقل یك ضامن و عمدتا دو ضامن اعلام می‌كنند. آنها پافشاری زیادی روی معرفی ضامن دولتی دارند و در غیر این صورت به فیش حقوقی معتبر بخش خصوصی رضایت می‌دهند. به این ترتیب در بخش اخذ تضامین بازپرداخت تسهیلات، عمده شعب بانك عامل بخش مسكن سلیقه‌ای عمل می‌كنند، یعنی هر شعبه در این زمینه به نحو دلخواه خود با متقاضیان وام رفتار می‌كند. این در حالی است كه بسیاری از متقاضیان خرید مسكن به ضامن دارای فیش دارای امكان كسر از حقوق دسترسی ندارند و در نتیجه سختگیری شعب در زمینه‌ی معرفی ضامن، موجب شكل‌گیری یك بازار سیاه برای فیش‌های حقوقی به ویژه از نوع دولتی شده است. در حال حاضر شركت‌هایی وجود دارند كه با معرفی ضامن دولتی، هزینه‌های هنگفت چند میلیونی (بعضا تا 3 میلیون تومان) دریافت می‌كنند و به این ترتیب هزینه دسترسی به تسهیلات خرید مسكن را افزایش می‌دهند.