در كشور ما مصرف مواد مخدر به سمت مصرف روانگردانها سوق پیدا كردهاست. هماكنون حدود 700 نوع مادهی روانگردان جدید در اشكال گوناگون در دنیا مورد مصرف قرار میگیرد، اما در كشور ما 700 نوع مواد مخدر وجود ندارد.
شایان ذكر است كه در برخی از كشورها با توجه به نوع الگوی مصرف و شرایط مصرف برخی از این مواد مصرف میشوند، طبیعتا برای آشنایی این مواد در تمامی سطوح و افرادی كه دستاندركار این قضیه درحوزههای تقاضا، پیشگیری، نیروی انتظامی و... هستند، مقولهی آشنایی با مواد مخدر مطرح است.
مسئلهی دیگر هم آموزش افراد عادی به ویژه نوجوانان و جوانان است كه باید این مواد را بشناسند. هم اكنون در جامعه باید عواقب مصرف هر یك از مواد را به افراد آموزش داد. افراد در حوزهی پیشگیری، سازمانهای مردم نهاد، بخش خصوصی و دولتی نیز باید در این عرصه وارد عمل شوند.
در حوزهی درمان نیز میتوان پزشكان، مددكاران و... را با انواع و اقسام مواد مخدر آشنا كرد تا آنها نحوهی درمان هر یك از مراجعهكنندگان مصرف كننده را بدانند. از سوی دیگر در كشور میتوان سیستم رصد و پایش ایجاد كرد. مثلا سیستم رصد نشان میدهد كه در چند ماه گذشته كدامیك از مواد روانگردان بیش از گذشته در جامعه مورد مصرف قرار گرفته تا بتوان به مردم و سیستم كاهش و تقاضا این وضعیت را گزارش داد.
درضمن نیروی انتظامی نیز باید دربارهی كم و كیف مصرف مواد مخدر در جامعه تحت آموزشهای به روز قرار بگیرد. از سوی دیگر ساختار این آموزشها باید از طریق سیستم دولتی شكل بگیرد.
در بسیاری از كشورهای دنیا سیستم دولتی فقط دستورالعملها را مینویسند. مثلا در این دستورالعمل ذكر شود كه در اقدامات باید چه مسائلی برای زنان و مردان مصرف كننده لحاظ شود. دولت نیز باید سعی كند تا دستورالعملها را به بخش خصوصی و سازمانهای مردم نهاد و دیگر نهادهای مسئول آموزش دهد.
همچنین میتوان سیستمی نظارت ایجاد كرد تا كیفیت آموزش را مورد بررسی قرار دهد و تاثیرگذاری این آموزشها روی جوانان، اعضای خانواده، پزشكان و روانشناسان را مشخص كرد. در این شرایط این سوال مطرح است كه آیا یك جوان فقط از طریق گذراندن دورهی آموزشی كوتاه میتواند در برابر عوارض مواد روانگردان و مشكلات ناشی از آن مصون باشد یا خیر.