جهان با همه فراز و فرودهایش در 2017 قدم به سال جدید میلادی گذاشت. در روزهای اخیر بسیاری از رسانههای جهان تلاش كردهاند تحولات سیاسی و اقتصادی در سال 2018 را مورد پیشبینی و ارزیابی قرار دهند.
روزنامهی «فایننشال تایمز» با طرح 20 پرسش اساسی به تحلیل حوادث آینده پرداخته است. از نگاه این روزنامه جنگ تجاری امریكا و چین در سال جدید آغاز خواهد شد. همچنین با پیروزی دموكراتها در انتخابات میان دورهای كنگره امریكا احتمالا روند تحقیقات از مداخله روسیه در انتخابات 2016 وارد مرحلهی جدیتری خواهد شد و این چنین فرآیند ردصلاحیت ترامپ كلید خواهد خورد. در همین حال بریتانیا و ترزا می نیز پس از پشت سرگذاشتن عصر بیثباتیهای سیاسی احتمالا وارد دوره جدیدی از ثبات و آرامش میشوند. در كنار رویدادهای داغ سیاسی كه در سال 2018 میلادی به كانون توجهات مبدل خواهند شد، روند بازارهای جهانی ازسوی تحلیلگران در پنج حوزه مورد پیشبینی قرار گرفته است. جمعبندی نظرهای كارشناسان در رابطه با این پنج حوزه، از ادامهی روند نزولی شاخص دلار با فضای تورمی در امریكا، چشمانداز افزایشی برای نفت خام و اونس طلا، كاهش دمای سیاست پولی بانكهای مركزی مهم دنیا بهجز بانك ژاپن، افزایش محدود بازدهی اوراق خزانه بلندمدت امریكا و ادامهی رشد بازارهای سهام حكایت دارد.
اقتصاد و سیاست جهان 2018
تیم پیشبینیكنندگان «فایننشال تایمز» 2017 قابل اتكایی داشت. البته برخی پیشبینیهای سال 2017 این تیم نظیر كاهش ارزش بازار سهام امریكا، توانایی مدیریت دولت ونزوئلا برای جلوگیری از ورشكستگی و ساخت دیوار مرزی امریكا-مكزیك از سوی ترامپ نادرست بود. در مجموع از میان 19 پرسش سال گذشته به 15 مورد پاسخ صحیح داده شد (پاسخگویی پرسش بیستم در مورد كرهشمالی دشوار بود). گفتنی است بخش پیشبینی وقایع سال آینده «فایننشالتایمز» این امكان را برای هر یك از خوانندگان فراهم ساخته تا پاسخ 20 پرسش سال آینده را بر مبنای دانش خود پیشبینی كنند. به گزارش «گروه اقتصاد بینالملل دنیای اقتصاد» پاسخ این 20 پرسش بر مبنای تحلیل پیشبینیكنندگان «فایننشال تایمز» به قرار زیر است.
1- آیا در سال 2018 ترزا می نخستوزیر باقی میماند؟
بله. ترزا میتا حدودی اعتبار خود را در انتخابات از دست داد؛ اما در چند ماه اخیر وضعیت مساعدتر بوده است. نهایی كردن قرارداد جدایی برگزیت، امنیت شغلی كوتاهمدت را در انگلیس تضمین كرده است. تا زمانی كه فرآیند برگزیت در سال 2019 به اتمام برسد یا درخواست جایگزین دیگری اتخاذ شود، حزب «محافظهكار» او را در قدرت نگه خواهد داشت.
2_ آیا اقتصاد انگلیس آهستهترین رشد اقتصادی را در میان «گروه 7» تجربه خواهد كرد؟
خیر. البته این امكان وجود دارد. در دسامبر 2017، رشد اقتصادی انگلیس 5/ 1 درصد برای سال 2018 پیشبینی شد. این درحالی است كه رشد اقتصادی ژاپن و ایتالیا كمتر از 3/ 1 درصد پیشبینی شده است. بنابراین احتمال اینكه انگلیس پایینترین رشد اقتصادی را در میان اقتصادهای «گروه 7» در سال آینده تجربه كند، كم خواهد بود.
3- آیا امانوئل مكرون تعهد صدراعظم آلمان را برای بودجه ناحیه یورو خواهد گرفت؟
خیر. گرچه ممكن است آنگلا مركل تامین مالی اندك سرمایهگذاری را در ناحیه یورو بپذیرد، این میزان بسیار كمتر از تصور رئیسجمهوری فرانسه است. امانوئل مكرون خواهان نقشه راهی برای بودجه اتحادیه اروپا – معادل چند درصد تولید این ناحیه – است. گرچه مركل ممكن است با مكرون همنظر باشد، انتخابات فدرال پیشرو تصمیمگیریهای او را محدود ساخته است.
4- آیا دموكراتها اكثریت مجلس نمایندگان امریكا را در انتخابات میاندورهای بهدست خواهند آورد؟
بله. دموكراتها به منظور تصاحب اكثریت نمایندگان نیاز به 24 كرسی دیگر دارند. در این رابطهی دموكراتها باید منتظر برگزاری انتخابات در 12 منطقه دموكرات (كه ترامپ در سال گذشته برنده شد) و 23 ناحیه جمهوریخواهی كه به هیلاری كلینتون رای دادند (در كنار یكی دو ناحیه دیگر) بمانند. گرچه دموكراتها به آمار و ارقام امیدوار نیستند، اما روند تاریخی به نفع آنها است. حزب رئیسجمهور همواره تعدادی از كرسیهای مجلس را در انتخابات میاندورهای از دست میدهد. این اتفاق زمانی كه نرخ محبوبیت رئیسجمهوری كمتر از 50 درصد است، محتملتر است.
5- آیا فرآیند رد صلاحیت ترامپ آغاز خواهد شد؟
بله. دموكراتها در انتخابات میاندورهای ماه نوامبر، اكثریت صندلیهای مجلس نمایندگان را تصاحب میكنند. گرچه نمایندگان پیروز تا ژانویه 2019 در مجلس مستقر نخواهند شد، آنها زمان را برای فراهم كردن مدارك قضایی هدر نخواهند داد.
6- آیا ترامپ جنگ تجاری با چین را آغاز خواهد كرد؟
بله. در سال 2018 رئیسجمهور ترامپ برخی از وعدههای حمایتگرایانه خود علیه چین را عملی خواهد كرد. محتملترین اقدام در این زمینه گزارشهای رسمی خواهد بود كه دولت ترامپ دربارهی سرقت مالكیتهای معنوی و یارانه به تولیدات فولاد و آلومینیوم چینیها منتشر خواهد كرد. همچنین بهنظر میرسد دونالد ترامپ برخی اقدامات مقابلهگرایانه همچون افزایش تعرفهها را در دستور كار قرار خواهد داد. البته شروع جنگ تجاری به چگونگی واكنش چین بستگی دارد. مقابله به مثل چین در افزایش تعرفهها یا شكایت از امریكا در «سازمان تجارت جهانی» نشانهای از شروع جنگ تجاری خواهد بود.