اعتیاد یك «بیماری اجتماعی» است كه عوارض جسمی و روانی دارد و تا زمانی كه بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمی و روانی فقط برای مدتی نتیجه بخش خواهد بود.
در شرایط معمولی وقتی بشر از انجام دادن كاری لذت ببرد و به عبارتی دیگر پاداش بگیرد، از مناطق پایینی مغز او موادی به اسم دوپامین و نوراپی نفرین ترشح میشود و بر روی قشر و سایر مراكز حیاتی آن اثر میكند و احساس لذت و پاداش به او دست میدهد و سعی در تكرار آن عمل دارد. یكی از آثار سوء مواد مخدر فعال شدن همین سیستم است. بنابراین كسانی كه یك بار با این مواد آشنا میشوند چون سیستم پاداش در مغز آنها تقویت شده، تمایلی شدید به تكرار مصرف آن پیدا می كنند. از بین مواد مخدر هروئین به سهولت در چربی حل می شود. مغز انسان نیز مقدار زیادی چربی دارد و بنابراین در مقایسه با مرفین و مشتقات آن، هروئین پس از مصرف در زمان كوتاه تری روی مغز اثر می كند. كدئین نیز كه از مشتقات تریاك است به آسانی در سیستم گوارش جذب شده و در بدن تبدیل به مرفین می شود. در یك مطالعه روشن شده است كه در معتادان، یكی از آثار سوء مصرف مواد، كاهش جریان خون در بعضی از نواحی مغز است.متاسفانه گسترش دامنه مصرف موادمخدر در جامعه امروزى به حدى است كه حتى قشر متفكر و تحصیل كرده را نیز به سمت خود كشانده است.
اعتیاد بعنوان یك آسیب اجتماعی، هیچ گاه بطور كامل ریشه كن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاشى مخلصانه حداقل میتوان آن را به كنترل در آورد.