در برنامه نبض سه شنبه دهم اسفند درباره تنبلی چشم و استفاده از لنز صحبت میكنیم.
تنبلی چشم كه در حدود 3٪ از افراد دیده میشود زمانی رخ میدهد كه چشم در دوره كودكی دید طبیعی نداشته باشد. این اختلال كه معمولاً در یك چشم دیده میشود بدلیل اختلال دید چشم تنبل بر اثر عوامل مختلف نظیر عیوب انكساری (دوربینی، نزدیك بینی، یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی یا استرابیسم)، و یا عدم شفافیت مسیر بینایی (ناشی از عواملی نظیر آب مروارید، كدورت قرنیه، و یا افتادگی پلك) رخ میدهد. عدم وضوح تصویر در چشم بیمار و بهتر بودن تصویر ایجاد شده در چشم سالم سبب میشود تا مغز بین دو چشم، چشم سالم را برای دیدن انتخاب كند و در واقع مسیر ارسال تصویر از چشم بیمار به مغز را مسدود و یا اصطلاحاً دید چشم بیمار را «خاموش» كند. تنبلی چشم معمولاً در سنین زیر 6 سال ایجاد شده و اغلب توسط والدین كشف میشود. در سنینی كه كودك قادر به بیان مشكلات خود میباشد ممكن است از ضعف بینایی، خستگی چشم و یا سردرد شكایت داشته باشد. اما در اغلب موارد كودك شكایتی ندارد. ممكن است علایم بیماریهای مسبب تنبلی چشم نظیر انحراف چشم و آب مروارید منجر به تشخیص شوند. ولی زمانیكه تنبلی چشم ناشی از عیوب انكساری باشد تشخیص آن مشكل است زیرا كودكان به راحتی توسط چشم دیگر میبینند و كمبود دید در چشم بیمار را جبران میكنند. خوشبختانه تنبلی چشم در صورتیكه در زمان مناسب تشخیص داده شود براحتی قابل درمان است. درمان تنبلی چشم معمولاً بصورت بستن چشم سالم و وادار كردن مغز به دیدن با چشم تنبل است. این درمان ممكن است هفتهها و یا حتی ماهها طول بكشد كه البته چشم سالم باید به تناوب باز شود. در مواردی كه تنبلی ناشی از عیوب انكساری است تجویز عینك یا لنز سبب وضوح تصویر در چشم معیوب و درمان تنبلی خواهد شد. مواردی نیز كه تنبلی ناشی از انحراف چشم است با جراحی و اصلاح انحراف قابل درمان است.
تكامل سیستم بینایی تا سنین 8 تا 10 سالگی صورت میگیرد و درمان تنبلی چشم بعد از این سنین بسیار بعید است. بنابراین در صورتیكه چشم تنبل در سنین پایین درمان نشود بعد از سن 10 سالگی در اكثر موارد هیچ درمانی نخواهد داشت و ممكن است منجر به از دست رفتن شدید دید در یك چشم شود.