HIV ویروس نقص ایمنی انسانی است. این ویروس موجب عفونت HIV میشود. نشانهی اختصاری HIV ممكن است به خود ویروس و یا عفونت HIV اشاره داشتهباشد.
ایدز (AIDS) معرف نشانگان اكتسابی كمبود ایمنی است. ایدز پیشرفتهترین مرحلهی عفونت HIV است. ویروس HIV به سلولهای سیستم ایمنی كه با عفونت مبارزه میكنند، حمله كرده و آنها تخریب میكند. از دست رفتن این سلولها موجب ایجاد اختلال در عمكلرد بدن از نظر مقابله با عفونتها و سرطانهای خاص میشود. بدون درمان، HIV میتواند به تدریج سیستم ایمنی را تخریب كند و به حالت ایدز برسد.به عقیدهی اكثر دانشمندان، منشا HIV شهر كینشاسا در جمهوری دموكراتیك كنگو بودهاست. در حدود سال 1920 در این منطقه، ویروس HIV از گونهی شامپانزه به انسانها منتقل شد. این امر احتمالا در نتیجهی شكار و خوردن شمپانزههایی كه حامل ویروس SIV كه ویروسی بسیار نزدیك به HIV است، بودهاست. مشخص نیست كه تا دههی 1980 چه تعداد افراد این ویروس را به همراه داشتهاند یا دچار ایدز بودهاند؛ HIV ناشناخته بود و انتقال آن با نشانههای قابل تشخیصی همراه نبود.ویروس HIV در نتیجهی شكار و خوردن شمپانزههایی كه حامل ویروس SIV بودهاند، به انسان منتقل شدهاست
در حالیكه موارد پراكندهای از موارد ایدز قبل از سال 1970 ثبت شدهاست، اطلاعات موجود حاكی از آن است كه اپیدمی كنونی در اواسط تا آخر دههی 1970 آغاز شد. تا سال 1980 احتمالا HIV در پنج قاره (آمریكای شمالی، آمریكای جنوبی، اروپا، آفریقا و استرالیا) منتشر شد. در این دوره زمانی احتمالا چیزی حدود 100 هزار تا 300 هزار فرد عفونی بودهاند.