نارسایی تنفسی به معنای عدم كفایت تبادل گازها به وسیله دستگاه تنفسی است.
كمبود اكسیژن در بدن بهطور كلی هیپوكسی Hypoxia و كمبود آن در خون هیپوكسمی Hypoxemia نامیده میشود. علامت بالینی مهمی كه ایجاد میشود سیانوز است. سیانوز: سیانوز عبارت است از كبود شدن رنگ بدن در اثر افزایش مقدار هموگلبین احیاءشده در عروق كوچك. معمولا این مقدار باید از 5 گرم در صد سانتی متر مكعب به بالا باشد تا بتوان سیانوز را تشخیص داد. عامل مهمی كه در تشخیص سیانوز دخالت دارد غلظت هموگلبین خون است.
اگر مقدار هموگلبین طبیعی باشد (در حدود 15-5/14 گرم در صد سانتی متر مكعب) مقدار فشار اكسیژن در خون شریانی (PO2) باید از 50 میلی متر جیوه كمتر شود (و یا مقدار اشباع هموگلبین از اكسیژن از حدود 80 درصد پایینتر بیاید) تا سیانوز را بتوان تشخیص داد. در كسانی كه كمخون باشند تشخیص سیانوز از این هم مشكلتر است و باید كمبود اكسیژن از این هم كمتر شده باشد. برعكس كسانی كه پولیسیتمی (افزایش تعداد گویچههای سرخ) دارند سیانوز را زودتر میتوان تشخیص داد.در اثر اختلال تنفسی ناشی از بیماریهای ریوی و قفسه سینه (و نیز در تعدادی از بیماریهای دیگر كه باعث اختلال تهویه شوند) كار قلب راست زیاد میشود. كاهش مقدار بستر عروقی و افزایش فشار شریان ریوی به علل گوناگون (از جمله هیپوكسمی) عامل مهم تغییراتی است كه در ساختمان و كار قلب راست پیدا میشود.