در برنامه یكشنبه یازدهم مهرماه, درباره كراتینین بالا در خون صحبت میكنیم. گزارش این برنامه رو از مطب دكتر اردا كیانی, متخصص آسم و ریه , خواهید شنید.
راتینین یك ماده شیمیایی دفعی است كه از متابولیسم عضلات حاصل میشود. در واقع، كراتینین از كراتین كه منشاء عمده تولید انرژی در عضله است، مشتق میگردد. روزانه تقریبا 2 درصد كراتین بدن به كراتینین تبدیل میشود و سپس با جریان خون به كلیهها میرود. كلیهها اغلب كراتینین را فیلتر كرده و آن را با ادرار دفع میكنند. از آنجایی كه توده ماهیچهای بدن معمولا ثابت است، میزان دفع كراتینین نیز در محدوده مشخصی قرار دارد.
چرا كنترل كراتینین مهم است؟
كلیهها میزان كراتینین خون را در محدوده نرمال ثابت نگه میدارند، بنابراین میزان دفعی كراتینین شاخص خوبی برای ارزیابی عملكرد كلیههاست. اگر كلیهها به هر دلیلی دچار مشكل شوند، كراتینین در خون بالا میرود، چون كلیهها قادر نبودهاند عمل پاكسازی را به درستی و كامل انجام دهند؛ بنابراین در صورت افزایش كراتینین احتمال عارضه كلیوی باید مدنظر قرار گیرد و به همین دلیل است كه در آزمایشات استاندارد همیشه سطح آن در خون ارزیابی میشود.
میزان طبیعی كراتینین در خون چقدر است؟
محدود طبیعی این ماده در خانمها بین 1/1-5/0 و در مردان 2/1-6/0 میلیگرم در دسیلیتر خون است. علت بیشتر بودن آن در مردان به علت بیشتر بودن توده ماهیچهای آنهاست. جوانان فعال یا بالغین در میانسالی ممكن است كراتینین بیشتری داشته باشند.
برعكس در افراد مسن میزان كراتینین كمتر است. افرادی كه دچار سوءتغذیه، كاهش وزن شدید و بیماری طولانی مدت هستند، به علت كاهش توده عضلانی سطح كراتینین آنها كمتر از میزان مورد انتظار است. فردی كه دارای یك كلیه است سطوح كراتینین در خون او ممكن است بین 9/1-8/1 باشد. اگر میزان كراتینین به بالاتر از 10 برسد، نشانه آسیب شدید كلیوی بوده و انجام دیالیز برای اینگونه افراد ضروری است.