دو شكل شایع تر بیماری التهابی روده، كولیت اولسراتیو و بیماری كرون هستند. در بیماری كرون، التهاب ممكن است در هر نقطه از دستگاه گوارش، از دهان به مقعد رخ بدهد. در مقابل، كولیت اولسراتیو فقط شامل التهاب روده بزرگ، یا كولون می شود. وی اظهار می دارد "این بیماری ها، دو شرایط متفاوت از هم هستند ، اما در بسیاری از علائم و فیزیولوژی همپوشانی بینشان وجود دارد".
بیماری التهابی روده را نباید با سندرم روده تحریك پذیر كه التهاب یا آسیب در روده ها ایجاد می كند، یكی دانست. علائم ممكن است به طور ناگهانی پدیدار شده و در زمان های مختلف تشدید شوند، كه اغلب دوره هایشان دارای تناوب چند ماهه یا حتی چندین ساله می باشد. این حالات به عنوان "عود" و یا "شعله ورشدن یو پی اس" شناخته می شود. هنگامی كه علائم به ظاهر از بین می روند (زیرا بیماری التهابی روده مزمن است و علائم هیچگاه به طور كامل ناپدید نمی شوند)، بیمار در مرحله بهبودی دانسته می شود.
كولیت اولسراتیو و بیماری كرون آنچنان علائم مشابهی دارند كه پزشكان در تشخیص نوع بیماری التهابی روده بیمار دچار مشكل می شوند. به گفته هودزمن، علائم شایع كرون اسهال است (گاهی اوقات خونی) و درد شكم، و گاهی اوقات تهوع و استفراغ، درحالی كه علائم اصلی كولیت اولسراتیو اسهال یا مدفوع خونی، نیاز مكرر به استفاده از سرویس بهداشتی و تخلیه ناقص حركات روده می باشد.
تفاوت اصلی بین كرون و كولیت اولسراتیو در قسمت هایی از دستگاه گوارش است كه تحت تاثیر قرار می گیرند.