دكتر محمدرضا وفا، استاد دانشگاه علوم پزشكی دانشكده بهداشت در رشته تغذیه، در برنامه نبض از رادیو جوان، درباره كبد چرب و نكات تغذیه‌ای آن گفت‌وگو كرد.
دكتر وفا درباره رژیم كسی كه كبد چرب دارد گفت: «تقریبا در همه جای دنیا در راهنمای بالینی درمان كبد چرب، درمان اصلی كاهش وزن است چون اغلب این افراد دچار اضافه وزن و چاقی هستند و افزایش فعالیت فیزیكی و ورزش.
این خط اول درمان در بیماری كبد چرب است، چراكه از نظر آسیب شناسی در واقع كبد چرب با بیماری چاقی و اضافه وزن و همین طور بیماری دیابت خیلی خیلی شبیه به هم هستند. همه این‌ها اختلالات متابولیك‌شان كه در بدن ایجاد می‌شود در سطح سلول‌های مولكولی كاملا شبیه به هم هستند.»
دكتر وفا افزود: «در هر سه این‌ها مثل دیابت نوع دو، بحث كاهش وزن به خصوص عزیزانی كه دیابت نوع دو دارند و موارد اولیه هستند خیلی سریع به كاهش وزن و كنترل قند خونشان جواب می‌دهد. خود قند خون می‌تواند روی انباشت و ذخیره چربی در كبد اثر داشته باشد.
بنابراین نكته مهم از نظر تغذیه‌ای این است كه همه عزیزانی كه این مشكل را دارند یك شناخت و دانش نسبی راجع به خوراكی‌هایی كه تراكم كالری بالایی دارند داشته باشند.»
او بیان كرد: «بدون هیچ شكی بالاترین تراكم كالری مربوط به چربی‌ها می‌شود. یك گرم چربی به هرشكل، چه چربی خوب باشد مثل روغن زیتون، روغن ذرت، روغن كنجد، در یك گرم وزن 9 كیلو كالری انرژی دارد و در یك گرم پرتئین خالص یا نشاسته خالص فقط 4 كیلو كالری انرژی دارد.
بعضی از چربی‌ها در الگوهای خوراكی ما آشكار هستند مثل روغن، كره، خامه، بعضی‌هایشان را ما اصلا توجه نمی‌كنیم چون به شكل ظاهری دیده نمی‌شوند مثلا خوراكی‌های مایع مثل سوپ چرب، آش چرب، حلیم چرب. این‌ها مقدار زیادی چربی پنهان دارند.»
دكتر محمدرضا وفا تصریح كرد: «گوشت‌های چرخ كرده‌ای كه از بیرون تهیه می‌شوند مقدار زیادی چربی دارند. بادام، پسته، فندوق، گردو با وجود اینكه جز خوراكی‌های خوب محسوب می‌شوند اما چربی بالایی دارند و به طبع كالری بالایی دارند در نتیجه ما اول باید مواظب مقدار كل چربی و كالری دریافتی باشیم بعد از آن مهم‌ترین نكته‌ای كه در واقع در كنترل وزن این عزیزان مهم است قندهای ساده و نشاسته سبوس گرفته شده هستند.»
او ادامه داد: «مثلا در فرهنگ ما نان سنگك، بربری یا تافتون به طور نسبی خیلی بهتر از نان لواش یا نان فانتزی است چون آنها آردشان سبوس گرفته شده است و معنی آن این است كه نشاسته آنها درست مثل قند و شكر در بدن شكسته می‌شود و به قند تبدیل می‌شود و سرعت آزادسازی قند و گلوكز هرچقدر بالاتر باشد تبدیلش توسط كبد به چربی خیلی راحت‌تر است در نتیجه باید خیلی مراقب این خوراكی‌ها باشند.»
دكتر وفا افزود: «همچنین در آشامیدنی‌ها مثل انواع شربت‌ها و نوشابه‌ها حتی آب میوه طبیعی. تصور كنید یك لیوان آب پرتقالی كه در منزل خودتان تهیه می‌كنید، كالری 4 پرتقال را دارد ولی به اندازه نصف پرتقال هم شما را سیر نمی‌كند و این باعث می‌شود كه در وعده‌های بعدی خوراكی‌های بیشتری مصرف كنید و روی كل كالری‌های مصرفی‌تان اثر بگذارد.»
او بیان كرد: «بنابراین انتخاب خوراكی‌های سالم و تازه در وعده‌های مختلف، توجه به خوراكی‌هایی كه تراكم كالری بالا دارند، مصرف بیشتر سبزی و صیفی و میوه به خاطر آنتی‌اكسیدان‌هایشان، چون معمولا اغلب بیماران كبد چرب وضعیت آنتی‌اكسیدانی كاملا مختل شده دارند. بهترین آنتی‌اكسیدان ویتامین سی و ویتامین ای است كه بخش قابل توجهی از تغذیه صیفی و میوه تازه می‌تواند تامین شود.»
او تصریح كرد: «همچنین افزایش تحرك و فعالیت فیزیكی با توجه به شرایط فیزیكی فرد چون ممكن است كه یك نفر همزمان دیسك كمر هم داشته باشد یا مشكل زانو هم داشته باشد. با كمك فیزیوتراپیست می‌تواند هر فعالیتی كه به آنها اجازه داده می‌شود به صورت مكرر و متنوع به این صورت كه باید زمان‌شان را به ترتیب هم راستا با كاهش وزن‌شان افزایش بدهند چون این موضوع هم به كنترل كبد چربشان كمك می‌كند و هم به كاهش وزن موفقیت آمیز و ماندگارشان و حفظ بافت ماهیچه‌ای‌شان می‌تواند كمك كند.»
برنامه نبض شنبه تا چهارشنبه ساعت 23:30 به مدت 15 دقیقه از رادیو جوان پخش می‌شود.
