خانم آناهیتا اجتهادی، روانشناس، در راستای ماه آگاهی از اوتیسم مهمان برنامهی رادیوم بودند.
خانم اجتهادی اوتیسم را اینگونه تعریف كردند: اوتیسم یا درخودماندگی، از زمان تولد شروع میشود و اختلالی رشدی-عصبی است. هر فرد مبتلا به این اختلال با دیگری فرق دارد و شدت و ضعف علائم در افراد متفاوت است و به همین علت ما از واژۀ طیف اوتیسم استفاده میكنیم. هر فرد اوتیسم باید به صورت انفرادی مورد بررسی قرار بگیرد.
وی در ادامه افرود: زمان طلایی تشخیص این اختلال زیر سه سالگی است و علامت رایج و مهم آن ناتوانی كودك در برقراری ارتباط چشمی است. نوزاد این مهارت را در سه ماهگی یاد میگیرد و تا شش ماهگی میتواند به ما نگاه كند، لبخند بزند و در كل ارتباط چشمی برقرار كند. در نوزادان درگیر، این مهارت یا با تاخیر شكل میگیرد یا اصلا به وجود نمیآید. پس والدین باید بسیار توجه و دقت داشته باشند، زیرا تشخیص زودهنگام این بیماری در جلوگیری از مشكلات بعدی مثل خودآزاری فرد مبتلا بسیار موثر است. این را بدانیم كه این اختلال هیچ درمان قطعیای ندارد.
خانم اجتهادی به این مورد نیز اشاره كردند: كودكان دارای طیف اوتیسم درك درستی از كلمات به مفهوم زشت، درست یا غلط بودن آن ندارند و زمان درست استفاده از آنها را نمی دانند. پس باید هنگام حرف زدن، سرزنش كردن یا دعوا كردن آنها مراقب واژههایی كه به كار میبریم باشیم. به بیان سادهتر دیده شده كه كودك مبتلا به اوتیسم ممكن است ناسزا بگوید. عمدی دركار نیست، صرفا آنها معنا و مفهوم كلمه و جای مناسب بیان آن را نمیدانند. از دیگران میشنوند و آن را تكرار میكنند.
ایشان گفتگو را با اشاره به دیگر علامتهای فرد درگیر جلو بردند: به رفتارها و حركتهای تكراری این بچهها دقت كنید. مثلا فقط با یك اسباب بازی بازی میكند، دور خودش میچرخد یا مدام دست میزند. تكرار به این معنا كه این اعمال را آنقدر انجام میدهد كه جلوی كارهای دیگر و آموزشها بعدی را میگیرد، مثلا در یك ساعت سی بار تكرار میشود. در مواجهه با این رفتارها حتما از درمانگر كمك بگیرید. كوچكترین اعمال زور و اجبار كودك را دچار استرس و اضطراب زیادی میكند و اگر این علائم را در كودكی مشاهده كردید و والدینش آگاهیای از این اختلال نداشتند، با بیانی درست حتما به آنها اطلاع دهید.
در پایان گفتگو خانم اجتهادی خاطرنشان كرد در برخورد و هم صحبتی با فرد درگیر، باید خیلی محتاط باشیم و در نظر بگیریم كه فرد عادی برای پاسخ به سوالی ساده، به كمتر از دو ثانیه زمان نیاز دارد، در حالی كه فرد مبتلا، بین 12 تا 14 ثانیه زمان نیاز دارد تا بتواند پاسخ همان سوال را بدهد. اما این دلیل نمیشود كه آنها توانایی كار كردن نداشته باشند، بلكه فقط باید در محیط مناسب قرار بگیرند. كتابفروشیها و كتابخانهها بهترین محل برای كار كردن افراد طیف اوتیسم است.