گزیدهای از پرونده ویژه رادیوم، روز 29 فروردین.
گفتگو با دكتر الهه میرنصیری، درباره جهان شگفت انگیر مغز و خطاهای شناختی.
به نظر شما خطاهای شناختی چیست؟
این خطاها، هنگام تحلیل و تفسیر و قضاوت در مورد رویدادها ما را به دام خود گرفتار میكنند و باعث میشوند كه ما نتوانیم شرایط موجود را به درستی ارزیابی كرده و بهترین گزینه پیش رو را انتخاب كنیم. این الگوهای فكری میتواند باعث مشكلاتی مثل اضطراب، افسردگی، كاهش عزت نفس و كاهش انگیزه شود. تشخیص این الگوها كار آسانی نیست، بههمین دلیل تغییردادن آنها نیز كار راحتی نخواهد بود. خطاهای شناختی تاحدودی واكنش دفاعی مغز در برابر اضطراب هستند. مثلا شخصی را در یك برنامه تلویزیونی میبینیم و میگوییم این فرد، فرد مغروری است. در صورتی كه هیچ دلیلی برای اثبات این مسئله نداریم. خطاهای شناختی با تصمیمات ما به صورت مستقیم در ارتباط است.
رایج ترین خطاهای شناختی كدام است؟
1) دست كم گرفتن رویداد های مثبت
2) تفكر صفر و صد
3) فاجعه سازی
4) تعمیم دادن
چگونه میتوان از خطاهای شناختی راحت شد؟
با شناخت خود میتوان از دست این خطاهای شناختی خلاص شد. یكی از راهكارها این است كه برای صدای درونمان یك نام بگذاریم و با آن صحبت كنیم و با صحبت كردن آن را سركوب كنیم. این راهكار برای زمانی است كه اضطراب بی دلیل داریم و دلیل منطقی برای اضطرابمان پیدا نمیكنیم.
در آخر خطاهای شناختی برای هر كسی ممكن است رخ دهد و این مسئله طبیعی است؛ اما اگر تعداد دفعاتی كه دچار این خطاها میشوید زیاد است، باید گوش به زنگ باشید و اهمیت بیشتری به آن دهید.