دلبستگی شاید مسئله و موضوعی باشد كه بسیاری از ما با تعریف درست آن آشنایی نداشته باشیم، اما روانشناسی چه تعریفی از دلبستگی دارد؟!
برای درك مسئله دلبستگی باید به یك سال اول زندگی‌مان برگردیم. بر اساس نظریه دلبستگی‌ها تمام عمر ما می‌تواند تاثیر پذیرفته از رابطه ما در یك سال اول زندگی‌مان با مراقب‌مان باشد. این مراقب می‌تواند مادر، پدر یا هر كسی باشد كه بیشترین حضور را در زندگی كودك دارد.
ما دو نوع دلبستگی داریم، دلبستگی ایمن و ناایمن كه در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. تصور كنید یك كودك هر زمان از شبانه روز كه نیاز به كمك داشته باشد مراقبش را كنار خود ببیند، مثلا اگر نصف‌شب احساس گرسنگی یا درد كرد مراقب خود را ببیند كه برای حل كردن مشكلش می‌آید، این نوع رفتار در آینده باعث دلبستگی ایمن می‌شود. اما در نقطه مقابل تصور كنید كه مراقب كودك را در اتاقی قرار دهد و هر چقدر كودك او را صدا كند یا گریه كند جوابی ندهد، این نوع رفتار نیز باعث دلبستگی ناایمن می‌شود.
جالب است بدانید كه كودك حتی رفتار مراقب را نیز تشخیص می‌دهد، یعنی اگر مراقب به سراغش برود ولی با اخم برود یا غر غر كند، كودك متوجه می‌شود و بازهم در آینده به دلبستگی ناایمن دچار می‌شود.
افرادی كه دچار دلبستگی ناایمن می‌شوند در ادامه زندگی نمی‌توانند به آدم‌ها اعتماد كنند، نمی‌توانند با دیگران رابطه درستی برقرار كنند، و حتی دنیا را جایی ناامن تصور می‌كنند. اما در نقطه مقابل شخصی كه دارای دلبستگی ایمن است، دنیا و آدم‌ها را مورد اعتماد تشخیص می‌دهد مگر چیزی از آن افراد ببیند كه خلاف این موضوع را ثابت كند.
انواع مختلف دلبستگی‌های ناایمن تقسیم می‌شوند به دلبستگی‌های ناایمن اضطرابی، اجتنابی یا دو سوگرا و دلبستگی ناایمن آشفته. افرادی كه در دسته اضطرابی قرار می‌گیرند همیشه ترس از دست دادن دارند. افرادی كه در دسته اجتنابی قرار دارند رفتاری حدودا زورگویانه دارند، از بیان احساساتشان می‌ترسند و تعهد را به شكل رنجی غیر قابل پذیرش می‌بینند. و اما در رفتار افرادی كه در گروه دلبستگی آشفته قرار دارند تركیبی از رفتارهای هر دو گروه اضطرابی و اجتابی دیده می‌شود.
و در آخر سوال اینجاست كه اگر من دلبستگی ناایمن داشته باشم می‌توانم خودم را تغییر دهم؟!
بله، خوشبختانه با كمك روانشناس چنین اقدامی امكان پذیر می‌باشد و طی یك بازه زمانی مشخص می‌توان دلبستگی یك فرد را از حالت ناایمن به ایمن تغییر داد.