گزیده ای از پرونده ویژه رادیوم، روز 23 مهر ماه.
گفتگو با مهدی میرزایی گیاه پزشك و معلم، در رابطه با دنیای قارچ ها به مناسبت روز جهانی قارچ ها.
از زمانی كه ارسطو كل موجودات زنده را به دو گروه گیاهان و جانوران تقسیم بندی كرده بود، قارچ ها چون از زمین می روییدند جزو گیاهان محسوب می شدند؛ اما چه اتفاقی افتاد كه به مرور زمان این نظریه تغییر كرد؟!
تفاوت اصلی قارچ ها با گیاهان در فتوسنتز نكردن آن ها و عدم نیاز آن ها به نور خورشید است. به همین دلیل كه مثل گیاهان غذایشان را خودشان نمی توانستند تولید كنند از دسته گیاهان جدا شدند و به دسته جانوران منتقل شدند. در ادامه ولی یك تفاوت مهم با جانوران نیز داشتند، سلول های جانوری غشا دارند ولی قارچ ها مثل گیاهان به جای غشا دیواره ی سلولی دارند. بنابر این در تقسیم بندی جدید موجودات زنده آن ها در یك طبقه بندی جدا به نام قارچ ها قرار می گیرند. در تقسیم بندی پنج بخشی موجودات زنده در حال حاضر گروه های جانوران، گیاهان، قارچ ها، باكتری ها و آغازیان هستند.
همیشه بعد از رویش قارچ ها در طبیعت وسوسه می شویم كه آن ها را چیده و بخوریم، چطور تفاوت بین قارچ سمی و غیر سمی را تشخیص دهیم؟!
قاعدتا چون قارچ ها گونه های متفاوت زیادی دارند و این گونه ها از لحاظ ظاهری بسیار شبیه بهم هستند، از روی ظاهر قابل تشخیص نیستند، چه بسا كه بسیاری از متخصصان نیز نتوانند این عمل را انجام دهند. قابل اعتمادترین روش برای تشخیص سمی بودن یا نبودن قارچ ها انجام آزمایشات لازم در آزمایشگاه است.
قارچ ها و مورچه ها ارتباط عجیب و سوال برانگیزی دارند، این ارتباط به چه شكل و شیوه ای است؟!
حتما در عكس ها یا فیلم ها دیده اید كه مورچه های زیادی به شكل گروهی مشغول جابجایی یك برگ بزرگ هستند كه شاید وزنش چندین برابر وزن خودشان باشد. این مورچه ها كه مورچه های كارگر نام دارند آن برگ ها را برای كشاورزی و پرورش قارچ جابجا می كنند. جالب است كه بدانید حشرات میلیون ها سال قبل از انسان ها به كشاورزی مشغول شدند. اما اتفاق حیرت انگیز در رابطه با قارچ ها و مورچه ها گفتگوی آن هاست، قارچ ها با فرستادن فركانس های شیمیایی مختلف به مورچه ها دستور غذا یا همان برگ های مختلف را می دهند. در ادامه وقتی كه قارچ ها بزرگ تر می شوند، تبدیل به غذای بچه های مورچه ها و خود مورچه ها می شوند.
در آخر باید گفت قارچ ها فقط به قارچ های خوراكی كه با آن ها آشنا هستیم خلاصه نمی شوند. قارچ ها به گونه های مختلف مخمرها، قارچ های دارویی، قارچ های بیمارگر، قارچ های مورد استفاده در صنعت و... تقسیم بندی می شوند. با توجه به اهمیت بالای قارچ ها و شناخت بیشتر انسان نسبت به آن ها، در آینده قطعا بیشتر مورد استفاده در مصارف مختلف قرار خواهند گرفت.