در تعریف اختلال وسواس چه رفتاری را وسواس تعریف می كنیم؟!
اختلال وسواس امروزه یكی شایع ترین و بزرگترین مشكلاتی است كه بشر با آن روبرو است. اختلال وسواس به طور كلی اختلالی است كه در آن ضعف اراده به چشم می خورد، یعنی فرد در شروع و پایان رفتارش ضعف دارد، و به صورت تكرارگونه بدون اینكه اختیاری در آن رفتار داشته باشد، آن را انجام می دهد.
شاید فكر كنیم وقتی فردی بارها دست هایش را می شوید و دوباره آن كار را انجام می دهد حتما با اختیار این عمل را انجام داده. ولی مسئله اساسی این است كه اكثر افراد مبتلا به اختلال وسواس می دانند كه كاری كه می كنند بی فایده است ولی باز هم آن را بدون اراده انجام می دهند. گاهی صدایی در ذهن فرد مبتلا تكرار می كند كه یك بار دیگر دستش را بشوید كه ویروسی روی دستش باقی نمانده باشد.
بیشترین گروه سنی ای كه دچار اختلال وسواس می شوند چه گروهی هستند؟!
اختلال وسواس معمولا از كودكان و نوجوانان شروع می شود، البته آزمایشاتی انجام شده كه ثابت می كند كه وسواس از دو سالگی نیز شروع می شود، ولی زمانی كه برای شروع وسواس شایع تر است سن كودكی و نوجوانی است.
وسواس گونه های مختلفی دارد كه در حالت كلی به وسواس فكری و عملی تقسیم می شود كه خرده الگوهایی دارد كه تقسیم بندی ریزتری دارند. رایج ترینِ وسواس ها وسواس آلودگی زدایی است.
وسواس فكری برداشت های دیدگاه ها و افكاری هستند كه به صورت تكرار شونده و مداوم در ذهن فرد هستند ولی وسواس عملی رفتارها و اعمالی هستند كه فرد مبتلا نسبت به افكارش به شكل عملی پاسخ می دهند. مثلا در وسواس های فكری می توانیم یك سری ترس ها را ذكر كنیم كه فرد مدام به این فكر می كند كه اتفاقی بر علیه او اتفاق می افتد، ولی اگر فرد رو به یك سری دعاها و وِردها برای رهایی از این افكار بیاورد آن وسواس، وسواس عملی لقب می گیرد.
خرده الگوهای وسواس به خرده الگوی آلودگی زدایی، خرده الگوی وارسی، خرده الگوی تقارن و نظم و ترتیب، خرده الگوی اهتكار و ذخیره سازی، خرده الگوی آیین مندی ذهنی بدون اعمال وسواسی آشكار و خرده بینش ضعیف تقسیم بندی می شوند.
قطعا اختلال وسواس در افراد مختلف به شكل های متفاوتی نمود پیدا می كند و برای تشخیص آن بهتر است فرد مبتلا در وهله اول به روانشناس و بعد از تشخیص به روانپزشك مراجعه كند. دارو درمانی یكی از موثرترین راه های بهبود اختلال وسواس است.