با شروع پاییز دوباره آب و هوای بسیاری از شهرهای كشور در شرایط نا مطلوب قرار خواهد گرفت. آلودگی هوا سال هاست به یكی از معضلات اصلی كلان شهرهایی مثل تهران تبدیل شده است و سوال اینجاست كه دلیل به وجود آمدن این معضل در پاییز چیست؟!
آلودگی هوای كلان شهرها وابسته به یك سری سلسله عوامل می باشد. وارونگی دما، جغرافیای شهر، میزان خودروهای شهر، نوع ساختمان سازی و شهرسازی و ... همگی عواملی هستند كه باعث آلودگی هوای كلان شهرهایی مثل تهران می شوند.
شهرسازی در میزان آلودگی هوای شهرها بسیار موثر است، زیرا باعث گردش هوای شهر و بیرون رفتن آلاینده ها از فضای شهری می شود. در شهرهای بزرگ كشورهای پیشرفته تر معمولا برج ها در وسط شهر قرار دارند و ساختمان های با ارتفاع كمتر در حاشیه های شهر ولی در شهری مثل تهران ارتفاع ساختمان ها كاملا به شكل پراكنده است، یا حتی برج های در حاشیه بیشتر از برج های مركز شهر هستند.
آیا امیدی به بهبود كیفیت آب و هوای تهران و دیگر شهرهای آلوده كشور است؟!
اولین قدم برای بهبود كیفیت آب و هوا تغییر در مدل شهرسازی است، تا زمانی كه گردش آب و هوا به درستی شكل نگیرد آب و هوا تغییر زیادی نمی كند. مسئله بعدی كم كردن آلاینده ها یا ایجاد تغییرات اساسی در آن ها مثل برقی كردن خودروهاست. یكی دیگر از عواملی كه در بهبود آب و هوای شهر كمك می كند ایجاد فضای سبز است. دانشمندان امروزه به این نتیجه رسیدند كه برخی درختان هستند كه قابلیت جذب آلودگی فلزات سنگین را بیشتر از دیگر گیاهان دارند كه این برای شهری مثل تهران به شدت نیاز است.
اما متاسفانه در شهرهای ما درختان و فضای سبز بسیار زیادی وجود دارد كه با مصرف آب زیاد تغییر چشمگیری در بهبود كیفیت آب و هوا ایجاد نمی كنند. با توجه به مسئله جدی كمبود آب و نیاز تواَمان ما به فضای سبز باید درختانی بكاریم كه با حداقل رسیدگی، بیشترین بهره وری را از آن ها بگیریم. منظور از حداقل رسیدگی درختانی است كه نیاز به آب زیاد و خالص نداشته باشند، برخی درختان با مقدار كمی پساب فاضلاب هم به رشد خود ادامه می دهند ولی برخی دیگر از درختان فقط نیاز به آب با كیفیت و كاملا شیرین دارند. این نیاز در خاك نیز متفاوت است، درختانی هستند كه حتما نیاز به حاصلخیزترین خاك برای رشد دارند و درختانی دیگر هستند كه در بدترین شرایط خاكی نیز رشد می كنند.
اما ما به عنوان شهروند عادی چه كارهایی می توانیم برای بهبود كیفیت آب و هوای شهر انجام دهیم؟!
هر شهروند عادی می تواند با كاشت درخت، كمك به فرهنگ سازی استفاده كمتر از خودروهای شخصی، مدیریت پسماند، مدیریت انرژی و صرفه جویی در مصرف آب كمك به بهبود آب و هوای شهر و نگهداری از محیط زیست كمك كند.