به گزارش گروه چندرسانه‌ای رادیو جوان؛ تاریخ نگاری و آشنایی با تاریخ ادبیات ایران از ارزش و اهمیت خاصی برخوردار است. در این میان كتاب تاریخ بیهقی هم از لحاظ تاریخ نگاری و هم به لحاظ حفظ متون فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. "عصر من" 6 مرداد به این موضوع پرداخته است.

تاریخ بِیهَقی یا تاریخ مسعودی نام كتابی نوشتهٔ ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی است كه موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی مسعود غزنوی و دودمان غزنوی است. این كتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت‌هایی دربارهٔ صفاریان، سامانیان و دورهٔ پیش از برآمدن و پادشاهی محمود غزنوی دارد. نسخهٔ اصلی كتاب حدود 30 جلد بوده [1] كه به دستور مسعود غزنوی بخش زیادی از آن از بین رفته‌است و از این كتاب امروزه مقدار كمی (حدود پنج مجلد) بر جای مانده‌است.

تاریخ بیهقی از جمله آثار گرانسنگ نثر فارسی است كه با توجّه به موضوع آن، در دو حوزة ادبیّات و تاریخ، مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. یكی از مهم‌ترین پرسش‌هایی كه در باب این كتاب مطرح است، میزان حجم و محتوای این كتاب است. موضوع تاریخ بیهقی، چنان‌كه امروزه در دست ماست، روایتگر چگونگی به قدرت رسیدن مسعود غزنوی و حوادث دوران زمامداری وی تا اندكی پیش از مرگ اوست. ظاهراً بیهقی در پی تكمیل تاریخ خویش تا پایان دوران مسعود و نوشتن تاریخ جانشینان مسعود نیز بوده است. عدّه‌ای از پژوهشگران بر اساس پاره‌ای از مطالب كتاب و نیز سخنان ابن‌فندق و اشارات چندی كه در بعضی از كتاب‌ها آمده است، چنین استنباط كرده‌اند كه حجم این كتاب، بسی فزون‌تر از آن چیزی است كه امروزه در دسترس است.

در مقالة حاضر، با طرح پرسش‌ها و فرضیه‌ها و نیز آوردن مطالبی از خود متن تاریخ بیهقی، نشان داده‌ایم كه تاریخ بیهقی كتابی فراتر از آنچه امروزه در دسترس همگان است، نبوده‌ است و حدّاكثر چیزی كه می‌توان بیان كرد، این است كه بیهقی در پی طرحی كلان برای نوشتن تاریخ محمود، مسعود و دیگر جانشینان ایشان بوده كه بنا به دلایل نامعلوم از انجام آن بازمانده ‌است.برنامه عصر من 6 مرداد میزبان علیرضا محمودی ایرانمهر كارشناس و پژوهشگر بود.


انتهای پیام/