یك كارشناس رسانه گفت: بیشتر اوقات رفتارهای سلبریتی‌ها در ایران ضدحاكمیتی پیش می‌رود. در مقابل، از خیلی توضیح ندادن‌های حاكمیت درباره بعضی موضوعات خون دل خوردیم.
علی مرادخانی، كارشناس رسانه با حضور در برنامه «موكب جوانان» رادیو جوان درباره پدیده سلبریتی و تفاوت آن با هنرمند یا كنشگر اجتماعی گفت: ما باید ابتدا بدانیم كه هر هنرمندی لزوماً سلبریتی نیست. یك بازیگر ممكن است به تعریف منفی سلبریتی تبدیل نشده باشد. چراكه سلبریتی معنا دارد. سلبریتی یعنی كسی كه كنش‌های فضای مجازی او و جلب توجه‌اش در فضای مجازی به هرچیز دیگری غلبه دارد.
مرادخانی ادامه داد: ممكن است یك آدم غذا بخورد، ولی چون فالور دارد، فقط هنر‌ش غذا خوردن در رستوران‌های مختلف است. این فرد سلبریتی است. ولی ممكن است هنری نداشته باشد و فقط جاذبه جنسی در سطح جهان داشته باشد. با این حال او سلبریتی است، چون در فضای مجازی جلب توجه كرده است.
این كارشناس رسانه توضیح داد: از طرفی، خیلی از هنرمندان به این معنا سلبریتی نیستند. به عنوان مثال، مرحوم خسرو شكیبایی، مرحوم انتظامی، مرحوم استاد جمشید مشایخی و مرحوم غلام‌رضا تختی هیچ وقت سلبریتی نبودند. این افراد، توانمندی خارق‌العاده‌ای داشتند و با آن توانمندی شناخته شدند. وگرنه رسانه و به صورت خاص فضای مجازی غیر اصیل است و ممكن است در آن فضا آدم‌هایی معروف شوند كه لزوماً افراد توانمندی نیستند.
این مجری رادیو با بیان اینكه زمانی پستی در اینستاگرام دیده می‌شود كه به قسمت اكسپلور بیاید و لایك، نظر یا تماشای زیاد را دریافت كند، افزود: هر كدام از این اتفاقات بر پایه جلب توجه است. از آنجایی كه فضای مجازی احساس محور است باعث می‌شود كه جوانان و نوجوانان بیشتر به این فضا جذب شوند.
مرادخانی به الناز شاكردوست و اظهارنظرهای او در فضای مجازی اشاره كرد و گفت: با وجود اینكه درباره بازی خانم الناز شاكردوست مدام در برنامه «سینماچی» تعریف و تمجید شده ولی او مطلبی درباره قانون اساسی نوشته بود كه كاملاً كذب است. حتی تا چند روز این مطلب را اصلاح نكردند. تمام مخاطب ایشان هم این مطلب را در فضای مجازی می‌بینند. حال چه كسی باید این مطلب را برای مخاطبین اثبات كند كه این موضوع درست نیست.
وی با بیان اینكه در رسانه نزدیك به 80 درصد مطالبی كه كذب است و بعد تكذیب می‌شود، مخاطبی كه بار اول آن را شنیده، متوجه بعد از آن نمی‌شود، تصریح كرد: شاید به گوشش نرسد، صحت مطلب را باور نكند و ... درنتیجه، شاید بتوان 20 درصد آب رفته را به جوی بازگرداند.
این كارشناس رسانه در پاسخ به سوال یكی از جوانانی كه با «موكب جوانان» تماس گرفته بود و درباره دغدغه‌مندی او پیرامون شناخت سلبریتی‌ها و نحوه رفتار با آنان گفت: این‌روزها روزهایی است كه فضای سیاسی به هر چیز دیگری غلبه دارد. مگر اولین‌بار است كه یك چهره سرشناس می‌خواهد كنش سیاسی در جهان داشته باشد؟ خیر، هنرمندان درجه یك امریكا در روز تحلیف رئیس جمهور امریكا آواز می‌خوانند. اتفاقاً بیشتر از ما كنش دارند. اما در همین امریكا تمام كنش‌های سیاسی محدود به دو حزب است. یعنی یا از جمهوری‌خواهان طرفداری می‌كنند یا از دموكرات‌ها جانبداری می‌كنند.
مرادخانی با بیان اینكه هیچ‌كس به سمت حاكمیت و تمامیت نظام امریكا خنجر نمی‌كشد، تصریح كرد: در هیچ جای جهان این اتفاق نمی‌افتد. در تمام جهان بجز ایران قوانینی وجود دارد كه به ترویج خشونت منجر نشود. یعنی كمپانی متا كه صاحب اینستاگرام است، در هر جای جهان كه بخواهی خشونت‌آفرینی كنی، به كاربر اخطار می‌دهد كه اقدامت مصداق ترویج خشونت است. اما وقتی پیج رسانه ضد انقلاب رسماً روزی دو دفعه آموزش كوكتل مولوتف برای اعتراضات ایران می‌دهد. نه تنها آن‌ها حذف نمی‌شوند، بلكه بیشتر در اكسپلور می‌آیند و در معرض مردم قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینكه رفتار پلتفرم جهانی با كشور ایران بی‌سابقه است، افزود: چند روز گذشته كمپانی متا بیانیه رسمی داد كه امریكا لشكر اكانت‌های فیك دارد تا افكار عمومی در هشت كشور را تحت تاثیر قرار دهد. یكی از آن كشورهای در راس ماجرا هم ایران بود.
مرادخانی درباره رفتار هنرمندان نسبت به حاكمیت توضیح داد: در تمام جهان، سلبریتی‌ها در ساحت حاكمیت كنشگری سیاسی انجام می‌دهند. ولی بیشتر اوقات در ایران، اوضاع ضد حاكمیتی پیش می‌رود. برعكس رفتار حاكمیت با هنرمندان هم قابل بحث است. از خیلی توضیح ندادن‌های حاكمیت درباره بعضی موضوعات خیلی خون دل خوردیم. خانم هنگامه قاضیانی بازداشت شد. آقای حاكمیت عزیز حتماً دلیلی داشتید كه بازداشت كردید. اما چرا نمی‌گویید. وقتی كه پاسپورت همایون شجریان ضبط شد، همه شنیدند. خب وقتی دلیلت را نمی‌گویی، تبادل ذهنی دیگری برای مردم شكل می‌گیرد.
این مجری رادیو توضیح داد: وقتی توضیح نمی‌دهی، طبیعتاً این آش شورتر می‌شود. رابطه تیره و تار می‌شود. خیلی وقت‌ها نگاه مسئولین به رسانه مثل نگاه سبزی سر سفره است كه باشد خوب است، نباشد، عیب ندارد. این غلط است.
وی ادامه داد: در این روزگار هرچه آسیب می‌خوریم، از سازمان تروریستی ایران اینترنشنال است. یعنی انقدر مهم و تاثیرگذار شده كه وزارت امور خارجه این رسانه را در دسته سازمان‌های تروریستی تقسیم‌‌بندی می‌كند. این یعنی خیلی از فیلم‌هایی كه منتشر شد، می‌توانست زودتر منتشر شود و می‌توانست بر روی افكار عمومی تاثیر جدی بگذارد. ولی ما وقت طلایی را از دست می‌دهیم، روایت اول را از دست می‌دهیم و بعد می‌دویم تا رویكرد انفعالی‌مان را حل كنیم. خیلی وقت‌ها هم در رسانه شدنی نیست.
این كارشناس رسانه در پاسخ به سوال یكی از جوانان مبنی‌بر تحت تاثیر قرار گرفتن از اظهارات سلبریتی‌ها گفت: ما در مرحله ماقبل سواد رسانه‌ای هستیم. مدام آقای پرویز پرستویی مطالبی را به اشتراك گذاشته كه بعداً مشخص شده خلاف واقع است.
مرادخانی در پاسخ به این سوال كه چگونه سواد رسانه‌ای را فرا بگیریم، افزود: كافی است جوان ما در اینترنت عبارات مربوط به سواد رسانه‌ای و فیك نیوزها را در زبان‌های خارجی جست‌و‌جو كند. منابع داخلی‌مان را كنار بگذاریم و ببینیم خارجی‌ها درباره فیك‌نیوزها، اخبار جعلی و بمباران اطلاعاتی چه می‌گویند.
این مجری رادیو با بیان اینكه خیلی وقت‌ها سلبریتی‌ها تاریخ انقضا دارند، یادآور شد: یعنی شما می‌بینید این سلبریتی توانست یك سال، دو سال خودش را روی بورس نگه دارد. ولی یك روزی تمام می‌شود. آن آدمی عمیق است و در تاریخ ماندگار است كه واقعی باشد. مثل مرحوم آقای تختی. نكته دیگر مربوط به مفهوم سلبریتی است كه این واژه از زیست‌بوم امریكا و سبك زندگی غربی آمده است. باید گفت كه حتی هنرمندان غربی هم كم كم از كنش‌های تند و تیز فاصله می‌گیرند. به عنوان مثال، خانم ان هَتِوی كه بازیگر شناخته شده هالیوود است، در برنامه‌ای می‌گوید كه هرچه ما سلبریتی‌ها می‌گوییم، گوش نكنید. این حرف را یك سلبریتی صاحب اسكار در هالیوود می‌گوید.
