مریم فقیهی، روزنامه نگار علمی، مهمان برنامه رادیوم بودند و دربارۀ ادویه‌ها و علت استفاده و ضرروت آن در مناطق گوناگون زمین صحبت كردند.
در بسیاری از جنگ‌ها، طرف پیروز، به جای دریافت سكه و پول برای غرامت، درخواست فلفل می‌كرد. حتی ماركوپولو هم برای خرید ادویه سفر خود را از ایتالیا آغاز كرد و در جالب است بدانید كه در پشت سر كشف قاره امریكا هم داستان خرید ادویه وجود دارد. كریستف كلمپ برای خرید ادویه از اسپانیا راهی هند شد و در راه به خاطر اشتباه در مسیریابی، امریكا را كشف كرد. این مقدماتی بود كه مریم فقیهی با بیان آن به سراغ داستان ادویه‌ها رفت.
ادویه‌ها یا كانی‌هایی مثل نمك‌اند یا بخش‌هایی از گیاهان گوناگون‌اند كه البته ارزش غذایی و كالری چندانی ندارند. پس چرا ادویه مصرف می‌كنیم، سوالی است كه به برای پاسخ آن چندین احتمال وجود دارد. نظر اول این بوده است كه در گذشته برای مخفی كردن بو و طعم غذای فاسد شده از ادویه‌ها استفاده می‌شده، اما این احتمال خیلی سریع رد شد. زیرا مصرف غذای فاسد باعث مرگ می‌شده. فرضیۀ دوم كه الان البته به نظریه تبدیل شده این است كه به دلیل خواص آنتی میكروبی یا همان ضد میكروبی از ادویه‌ها برای نگهداری بیشتر مواد غذایی استفاده می‌كردند. زیرا ادویه‌ها علاوه‌بر اینكه می‌توانند باكتری‌ها را بكشند، رشد بعضی از آنها را نیز مهار می‌كنند.
وی در ادامه گفت برای اثبات این ادعا باید بتوانیم پاسخ چند سوال را بدهیم. طبق این فرضیه در مناطق گرمسیر، فسادپذیری مواد غذایی بیشتر است، پس باید ادویۀ بیشتری مصرف كنند كه در واقعیت هم همین‌طور است. مورد دوم این است كه باید در غذاهای گوشتی از ادویۀ بیشتری استفاده كنیم كه در دستورهای غذایی سراسر دنیا به همین شكل است. مورد سوم این است كه باید از ادویه‌هایی بیشتر استفاده شود كه این خواص را بیشتر دارند. در عمل هم می‌بینیم كه ادویه‌هایی مثل نمك، فلفل، سیر و پیاز بیشترین میزان استفاده را دارند.
اما انسان از چه زمانی متوجه شد كه از ادویه‌ها استفاده كند. كارشناس برنامه در پاسخ به این سوال گفت: ظهور انسان هم‌زمان با حضور حیوانات عظیم‌الجثه بود و انسان برای بقا و تغذیه به شكار می‌پرداخت. برای نگهداری از باقی ماندۀ گوشت شكار، در طول زمان یادگرفت كه از ادویه‌ها استفاده كند تا از فاسد شدن مواد غذایی جلوگیری كند. اما فقط ما انسان‌ها نیستیم كه به خواص ضدمیكروبی گیاهان پی‌بردیم. محققان متوجه شدند كه شامپازه‌ها در مواقع بیماری نوعی از گیاهان را می‌خوردند كه در زنجیرۀ غذاییشان نیست.
فقیهی در پایان این نكته را خاطر نشان كرد كه شاید دلیل اینكه ما گونۀ باهوش‌تری هستیم یا به عبارتی انسان خردمندیم به این دلیل است كه به مرور زمان و با آزمون و خطا یادگرفتیم غذاها را پخته مصرف كنیم تا میزان كالری بیشتری به بدنمان و بعد از آن به مغزمان برسد.
سردبیر برنامۀ رادیوم آقای احسان مهرجو و تهیه كنندۀ آن شایان بهلولی است، و اجرای آن را سیاوش صفاریان‌پور بر عهده دارد.
