گزیدهای از پرونده ویژه رادیوم، روز 22 اردیبهشت
گفتگو با محمدحسین وهاب پور زیست شناس درباره زیست تقلید
زیست تقلید چیست ؟
زیست تقلید یا Biomimetics یعنی ما از دنیایی كه در دور و اطرافمان جلو میرود ( طبیعت ) در ساخت وسایل زندگی تقلید كنیم.
زیست تقلید یا زیست الهام تقلید از الگوها، سامانهها و عناصر طبیعت با هدف حل مشكلات پیچیده انسان است. در حقیقت اساس این علم مدلهای طبیعی بیولوژیكی است كه با مطالعه فیزیولوژی آنها میتوان سامانههای نوین فناورانه را طراحی كرده و ساخت. امروزه همه اختراعات بشر را میتوان به نوعی بهره گرفته از مدلهای زنده دانست. رایانهها و رباتهای دستیار كه رفته رفته جای انسان را گرفتهاند با توجه به مطالعه بر روی ساختارهای زیستی ساخته شدهاند. طراحی هواپیما بر اساس ساختار بدن پرندگان، ساخت زیردریایی از روی ساختار دلفینها یا ساخت رادارها با توجه به سیستم راداری خفاشها مثالهایی از علم بیوممتیك یا بیونیك (Bionic) میباشند.
كاربرد بیوممتیك در اقتصاد چیست؟
در دل جنگل همواره درختهایی وجود دارد كه به روی زمین افتادهاند. روی این درختها قارچهایی رشد میكند، این قارچها را موشها میخورند و موش ها توسط شاهینها شكار میشوند و شاهینها پس از مدتی میمیرند و در آخر شاهین توسط باكتری ها تجزیه میشوند. در اینجا یك چرخه دورانی اتفاق میافتد كه اقتصاد دانان با الهام از این مقوله اقتصاد دایرهای را به وجود آوردهاند. اقتصاد دایرهای یك نظام اقتصادی است كه هدف آن كاهش ضایعات و استفاده بیشینه از منابع است. این رویكرد بازسازی كننده در مقابل رویكرد سنتی اقتصاد خطی قرار میگیرد كه در آن مدل تولید به صورت «دریافت مواد اولیه, تولید و دور انداختن» است.
در آخر كاربرد علم بیوممتیك در علم پزشكی چیست؟
پوست بدن كوسه آنتی باكتریال است. به دلیل وجود دندانههایی كه روی پوست كوسه وجود دارد باكتریها نمیتوانند روی بدن كوسه بمانند و رشد كنند. از پوست كوسه در ساخت پوشش روی تختهای بیمارستان الهام گرفتهاند. كاور روی تختهای بیمارستان نیز آنتی باكتریال هستند.