گزیده ای از پرونده ویژه رادیوم، روز 19 آذر.
گفتگو با دكتر مهرناز خیاطی متخصص ترویج و آموزش كشاورزی در رابطه با پارتِنوژِنِز یا بكرزایی.
بكرزایی یعنی در تولید یك موجود زنده جدید وجود دو جنس نر و ماده لازم نیست و فقط با وجود جنس ماده موجود جدید تولید میشود.
برای مثال سالها پیش در باغ وحشی كروكدیل ماده ای حضور داشته كه بعد از مدتی مسئولین باغ وحش متوجه تخمگذاری اش میشوند و در گذر زمان جلوی نور خورشید متوجه حضور جنین داخل آن تخم ها میشوند، در صورتی كه هیچ كروكدیل نری در آن حوالی حضور نداشته است. آزمایشات این كروكدیل نشان میدهد كه قابلیت بكرزایی داشته.
حدود سال 1890 زیستشناس و فیزیولوژیستی به نام ژاك لوب توانست تحول بزرگی در دنیا ایجاد كند، او موفق شد به شكل مصنوعی تلقیح یك سلول ماده را بدون دخالت یاخته نر انجام دهد. بعدتر دانشمندان دیگری شروع به آزمایش این شیوه كردند و به احتمالی رسیدند كه برخی جانداران ماده در بدن خود هورمونی دارند كه در صورت احساس خطر انقراض ترشح میشود و شرایط بكرزایی را فراهم میكند.
در كل بكرزایی در گیاهان و سایر جانداران به دو شكل مصنوعی و طبیعی انجام میپذیرد.
و اما سوال اساسی اینجاست كه آیا موجودی كه از بكرزایی به وجود میآید كامل است؟!
در اكثر بكرزاییهای طبیعی جانوران تولید مثل بدون مشكل انجام شده است ولی در مواردی تغییرات ژنتیكی توسط انسان انجام شده موردهایی بوده كه مثلا جنین در تخم خزندگان بمیرد. همچنین در رابطه با گیاهان به دلیل دانش مشخصتر انسان از ژنتیك آنها تلفات بسیار كمتر از جانوران است.