به مادران عزیز توصیه میشود حتیالمقدور از شیر خودشان جهت تغذیه نوزادشان استفاده كنند. نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه میشوند (روش صحیح شیر دادن)، در مقایسه با نوزادانی كه از شیشه شیر استفاده میكنند، كمتر به كولیك مبتلا میشوند.
دكتر عنایت الله نعمت خراسانی (فوق تخصص گوارش كودكان) در برنامه ساختمان پزشكان رادیو جوان با اشاره به دردهای شكمی اطفال اظهار كرد: در واقع یكی از شایعترین دلایلی كه والدین، كودكان خود را نزد پزشك یا اورژانس بیمارستان میبرند، دلدرد و تب است. دردهای شكمی یكی از علائم مهمی است كه به عنوان سرنخی برای تشخیص بیماریهای حاد بهشمار میرود. هنگام بروز دردهای شكمی برای تشخیص بیماری باید ناراحتیهای دیگر بیمار را نیز بررسی كرد و محل درد را در شكم مشخص نمود كه معمولاً علت اصلی آن تغذیه نامناسب و خواب ناكافی است.
وی ادامه داد: باید توجه داشت كه مشكلات گوارشی همچون رفلاكس، یبوست، بیماری التهابات روده و مشكلاتی خارج از گوارش مانند عفونت ادرار، سنگ كلیه و مشكلات غددی ممكن است از دلایل دل درد در كودكان باشد. حائز اهمیت آنكه بیش از 9 تا 19 درصد از كودكان در دوران شیرخوارگی؛ به نفخ، دل پیچیده و دل درد و یا اصطلاحاً كولیك (colic) یا قولنج شیرخوارگی میشوند كه دلایل متعددی از جمله؛ گاز معده، هورمونهایی كه موجب درد معده یا بیقراری میشوند، كودك بدخلق و خجالتی، سیستم عصبی در حال رشد، نفاخ بودن شیر مادر، تغذیه نامناسب مادر، آلرژی، عدم تحمل لاكتوز، نقص رشدی در دستگاه گوارش، بلع هوای بیش از حد هنگام مكیدن شیر، اضطراب والدین و تفاوت در روش غذا دادن و آرام كردن نوزاد.
این فوق تخصص گوارش كودكان همچنین تأكید كرد كه نحوه شیر دادن مادر به نوزاد در رفع كولیك بسیار مؤثر است و به مادران عزیز توصیه میشود حتیالمقدور از شیر خودشان جهت تغذیه نوزادشان استفاده كنند. نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه میشوند (روش صحیح شیر دادن)، در مقایسه با نوزادانی كه از شیشه شیر استفاده میكنند، كمتر به كولیك مبتلا میشوند. اگرچه درصدی از نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه میشوند، نیز مبتلا به كولیك هستند. به بیان دیگر؛ عادت كنید به نوزاد خود هر بار مقدار كمی شیر بدهید، اما دفعات شیردهی خود را افزایش دهید (حجم كمی از شیر در دفعات زیاد). برخی پزشكان معتقدند كه حجم زیاد شیر و یا مایعات در معده نوزاد، سبب ایجاد ناراحتی و كولیك میشود.
دكتر عنایت الله نعمت خراسانی با اشاره به شیوه یبوست در میان نوزادان گفت: به طور معمول یبوست زمانی رخ میدهد كه روده عملكرد طبیعی نداشته باشد و فرد در دفع مدفوع با مشكل مواجه شود. یبوست یكی از مشكلات شایع در نوزادان است كه ممكن است برای والدین و نوزادانشان باعث ناراحتی و اضطراب شود. این مشكل معمولاً به دلیل عدم تغذیه مناسب، كمبود آب، نارسایی عضلات روده و یا نامنظمی در رژیم غذایی نوزادان رخ میدهد. درمان یبوست نوزادان میتواند به شكلهای مختلف صورت بگیرد، از جمله تغییر در رژیم غذایی، استفاده از داروهای معدنی و گیاهی، و یا تغییر در رفتار و فعالیتهای روزانه نوزاد.
وی در ادامه سخنان خود افزود: یبوست مشكلی است كه میتواند در نوزادان، كودكان و همچنین بزرگسالان به دلایل گوناگونی به وجود آید. به عنوان مثال علت یبوست در بزرگسالان میتواند مصرف غذای رژیمی ضعیف با فیبر كم، مصرف آب به میزان كم، عادت به بینظمی در دفع مدفوع، عدم فعالیت بدنی، بارداری، پیری و همچنین تغییرات روتین زندگی و همچنین استرس و مصرف بعضی داروهای خاص باشد. اما در نوزادان و كودكان این مشكل میتواند به دلایل دیگری به وجود آید. لازم به ذكر است چنانچه یبوست خفیف باشد و در شرایط مزمن قرار نگرفته باشد، درمان یبوست نوزاد و كودك راحتتر است، زیرا هنوز به مراحلی نرسیده كه بتواند كل سلامت بدن و گوارش كودك را تحت تأثیر قرار دهد.
این فوق تخصص گوارش كودكان در پایان متذكر شد كه اصولاً برای رفع یبوست نوزاد میتوان به جای استفاده از دارو، به راهكارهای خانگی روی آورد. چنانچه كودك شما شیرخوار است و هنوز امكان خوراندن غذا به او وجود ندارد، میتوانید از آب میوه؛ مانند آب گلابی، گیلاس یا سیب به او بخورانید. در این شرایط لازم است مدفوع نوزاد را كنترل كنید چنانچه خیلی شل شد، لازم است آب و یا مایعات كمتری به نوزاد بدهید. چنانچه كودك شما به سنی رسیده كه میتوان به او غذا خوراند، میتوانید به جای برنج از جو دوسر در غذای وی استفاده كنید. از آن جا كه بسیاری از مادران به كودك خود فرنی با آرد برنج و یا نشاسته برنج میخورانند، این غذا میتواند سبب بروز یبوست در كودك شود. از دیگر روشهای درمان یبوست نوزاد در خانه میتوان به مصرف مقدار كمی روغن زیتون، بادام و یا بهره بردن از خواص روغن كرچك برای بهبود یبوست كودكان استفاده كرد.