دكتر مهدی حامد سقائیان، مدرس دانشگاه، در برنامه تماشاخانه روز پنجشنبه یكم اردیبهشت درباره تئاترهای سنتی و مذهبی گفتوگو كرد.
مهدی حامد سقائیان درباره وجود جشنوارههایی مانند صاحبدلان و این قبیل جشنوارهها، اوضاع احوال تئاترهای آیینی مذهبی و تئاترهای سنتی، و ارزیابی حال و روز این جنس جشنوارهها گفت: این نوع فعالیتها درباره هنر دینی و تئاتر دینی یا تئاترهای وصل شده به مفاهیم مذهبی یا عقیدتی، اگر در طول سال به یك جشنواره خاص وصل شوند، یك اشتباه مدیریتی و برنامهریزی است.
هنر وظیفهاش تغییر زندگی انسان است، اگر ما میگوییم هنر دینی، هنر و تئاتر دینی باید یك زندگی معنوی را برای بشر به ارمغان بیاورد.
تئاتر دینی باید انسانها را متحول كند، باید انسان را به ریشههای فطری و دینی خودش برگرداند.
پس اگر بگوییم آن تئاتر در یك جشنواره بیاید دو اجرا برود و تمام، بهدرد نمیخورد.
هنر دینی، تئاتر دینی فرهنگی عقیدتی باید در طول روز، سال و فصل در كنار ما باشد.
من نمیتوانم بگویم امروز به هنر دینی نیاز دارم، و یك هفته دیگر نیاز ندارم.
ایمان بخشی از زندگی ماست. اگر دیدن یك نمایش میتواند زندگی یك فرد را متحول كند، ایمان بدهد به آن فرد، پس باید همیشه باشد.
اگر یك جوان با دیدن یك نمایش احساس میكند كه اشتباهاتی در زندگیاش دارد و بهتر است مسیرش را عوض كند، پس این نمایش باید همیشه روی صحنه باشد.
پس وابسته به زمان و موقعیت خاصی نیست.
یكی از تفكرات اشتباه این بود كه ما همه چیز را جشنوارهای كردیم و این تفكر جشنوارهای باعث شد هم تئاتر مقاومت، هم تئاتر دینی، تئاترهای سنتی، همه دچار اضمحلال شوند، وابسته شدند به یك جشنواره.
ما میگوییم جشنواره باید مركزی باشد كه تمام فعالیتی كه در طول سال بوده است را مرور كند.
اگر ما فعالیتی در زمینه تئاتر دینی نداشتیم و كل جامعه تئاتری هم نداشتند، شما چه چیزی را میخواهید روی صحنه بیاورید؟
این تئاتر سفارشی میشود، یعنی شما یك تئاتر دینی بساز و به صحنه ببر تا جشنواره ما برگزار شود.
به نظر من به این كار اصطلاحا میگویند رویكردهای ریداكتیو یا تقلیلگرا كه میخواهند همه چیز را تقلیل دهند به یك پوسته ظاهری و كوچكتر.
در حالی كه اینها یك مفاهیم گسترده و انسانی و دینی هستند كه ما باید سعی كنیم برعكس اینكه این همه هزینه میكنیم برای یك جشنواره، تلاش كنیم با یك برنامهریزی خوب در طول سال مردم با این نوع هنر سروكار داشته باشند.
اصل مهم این است، جشنواره هم باید پیامد این كار سالانه ما باشد كه حالا میگوییم مثلا ما پنجاه تا اجرای ارزشی داشتهایم، پنجاه تا اجرای دینی داشتهایم حالا من ده تا را به عنوان بهترینها در این جشنواره میبینیم.»
برنامه تماشاخانه پنجشنبهها ساعت 16 از رادیو جوان پخش میشود.