چهارسوی هنر دوات گری
ساخت اشیای فلزی به روش سرد به «دواتگری» معروف است كه شاید بتوان گفت از نخستین شغلهاست و سابقه چند هزار ساله دارد.
در برنامك صوتی صنایع دستی امروز با هنر دوات گری آشنا شوید!
شیوه های ساخت ظروف در هنر دواتگری:
1. ساختن اشیاء به صورت یك تكه یا بدون درز؛
2. ساختن اشیاء با استفاده از دستگاه یا به روش خم كاری؛
3. ساختن اشیاء به صورت چند تكه یا درزدار.
شیوه ساخت اشیاء، به صورت یك تكه یا بدون درز؛ در این روش ابتدا ورق فلز را به شكل دایره ای كه شعاع آن حداقل برابر ارتفاع ظرف مورد نظر است می برند، سپس مركز آن را بر روی سندان قرار داده، با چكش از مركز به طرف محیط، ضربه های یكنواخت و كنار هم، به صورت مارپیچ وارد می كنند تا ورق به شكل كاسه در آید. آن گاه آن را وارونه بر روی سندان گذاشته با ضربه هایی در پیرامون دهانه ظرف را جمع می كنند تا به شكل گلدان یا مشابه آن درآید.
شیوه ساخت اشیاء به صورت چند تكه یا درز دار؛در این روش هنرمند ابتدا فلز را به شكل مستطیل می برد. طول و عرض این مستطیل برابر اندازه حداكثر محیط و ارتفاع ظرف مورد نظر است. سپس لبه دو ضلع رو به روی هم را با چكش به حدی نازك می كند كه به نصف قطر اولیه برسد. پس از اینكه لبه ظرف می كاهد، در قلمزنی و تزئین، مشكلاتی ایجاد می كند. بنابراین بیشتر قلمزنان ترجیح می دهند از ظرفهای یك تكه یا بدون درز استفاده كنند.
شیوه ساخت اشیاء با استفاده از دستگاه به روش خم كاری؛ در این روش، هنرمند از دستگاهی به نام «سه نظام» استفاده می كند. به این ترتیب كه همانند روش اول یك صفحه گرد فلزی می برد و آن را همراه با قالبهایی كه از جنس چدن و به شكل ظرف ساخته شده، به دستگان می بندد و در حالیكه دستگاه روشن است و فلز و قالب را می چرخاند، با قلمهای فولادی به طول 50 سانتی متر، فلز را فشرده، بر روی قالب می خواباند. در نتیجه ورق فلز به شكل قالب در می آید.