امام محمد باقر (ع) در روز جمعه یا دوشنبه یا سه شنبه اول ماه رجب یا سوم ماه صفر سال 57 هجری یا به روایتی دیگر سال 56 هجری، در مدینه به دنیا آمد و در روز دوشنبه هفتم ذی حجه یا ربیع الاول و یا ربیع الاخر سال 114 هجری، در همان شهر بدرود حیات گفت.
امام باقر(ع) در دوران امامت خویش، با وجود شرایط نامساعدی كه بر عرصه فرهنگ اسلامی سایه افكنده بود، با تلاشی جدّی و گسترده نهضتی بزرگ را در زمینه علم و پیشرفت های آن طراحی كرد. تا جایی كه این جنبش دامنه دار به بنیان گذاری و تأسیس یك دانشگاه بزرگ و برجسته اسلامی انجامید كه پویایی و عظمت آن در دوران امام صادق(ع)، به اوج خود رسید.
امام محمد باقر (ع) با برقراری حوزه درس، با كج اندیشی ها، زدودن چالش های علمی، تحكیم مبانی معارف و اصول ناب اسلامی با تكیه بر آیات رهنمون گر قرآن مبارزه كرد و تمام ابواب فقهی و اعتقادی را از دیدگاه قرآن بررسی كرد و به پرورش دانشمندان و فرهیختگان عصر خود و جنبش بزرگ علمی كمر بست؛ آن حضرت از بنیانگذار انقلاب فرهنگی و نهضت علمی شیعه است.
حضرت امام محمد باقر( ع) 19 سال و ده ماه پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام زین العابدین (ع) زندگی كرد و در تمام این مدت به انجام دادن وظایف خطیر امامت ، نشر و تبلیغ فرهنگ اسلامی ، تعلیم شاگردان ، رهبری اصحاب و مردم و اجرا كردن سنتهای جد بزرگوارش در میان مردم پرداخت . سرانجام حضرت امام محمد باقر( ع) در هفتم ذیحجه سال 114هجری در سن 57سالگی در مدینه به وسیله هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست . پیكر مقدسش را در قبرستان بقیع - كنار پدر بزرگوارش - به خاك سپردند .
سالروز شهادت جانسوز نهال گلشن دین، نور دیده زهرا، سپهر دانش و بینش،حضرت امام محمد باقر(ع) تسلیت باد.