بررسی شایعات فضای مجازی یكی از بخشهای برنامه گل یا پوچ است. در این بخش ونوس میراعلایی، پژوهشگر بخش شایعات فضای مجازی، درباره شایعات وقوع سیل در كشور، توضیحاتی ارائه داد.
وی با اشاره به اینكه در روزهای گذشته و وقوع سیل در نقاط مختلف كشور، شایعات به صورت تصویری دست به دست میشوند، توضیح داد: «چند وقت پیش ویدیویی منتشر شد مبنی بر اینكه چند جوان از استان فارس مستقیم در سیل رفتند و بدون دلیل مشخصی جان خود را به خطر انداختند.
اما در اصل این ویدیو به وقوع سیل در عمان برمیگردد و حتا مقامات عمان آن جوانها را دستگیر كردند كه چرا بدون علت جان خود را به خطر انداختند.»
وی با اشاره به اینكه هر چقدر تصاویر دلخراشتر باشد، برای برانگیختن احساسات مردم استفاده میشود، ادامه داد: «تصویر دیگری هم منتشر شده است مبنی بر اینكه یك گله گوسفند را آب با خودش میبرد. وقتی خبر را بررسی كردیم، دیدیم عین همان تصویر در سیل كشور سوریه هم وجود داشت.
به همین علت در اتفاقاتی كه مربوط به حوادث طبیعی زلزله و سیل میشود، حتماً تصاویر مربوطه را با سایر تصاویر مرتبط در كشورها و شهرهای دیگر مقایسه كنید.»
میراعلایی مثال دیگری از این شایعات آورد و گفت: «تصویر دیگری هم منتشر شد كه به ایران ربط دادند و گفتند یكسری از مردم در حال تماشای روان شدن سیل به سمت خودشان هستند و خیلی دیر برای فرار اقدام میكنند. كه این هم دروغ و شایعه بود و به كشور دیگری مربوط میشد.»
وی تصریح كرد: «نكته مهم این است كه برای پخش شدن شایعات و اینكه جنبه موثق بودن به آن بدهند، یكسری جزئیات به آن اضافه میكنند.
مثلا میگویند این تصویر از دوربین مداربسته پرورش ماهی آن منطقه برداشته شده، اما بعد متوجه میشویم كه آنجا اصلاً پرورش ماهی وجود ندارد.»
میراعلایی در بخش دوم برنامه و درباره خبرهای مربوط به سیل گفت: «بعضی شایعات با استفاده از احساسات ما مثل ترس منتشر میشوند.
شایعه دیگر مربوط به حوزه سیل، به تقارن سیل تهران و سیل تجریش سال 1366 برمیگردد كه یكسری از افراد دست به داستانسرایی زدند.
با توجه به آنكه این روزها بارش باران شدت گرفته و آب در معابر تجریش بالا آمده بود، من جایی دیدم كه نوشته بود «فلان خیابان تجریش استخر شده است.»
این شایعه آنقدر دست به دست شد كه شهردار تهران آن را تكذیب كرد و خبر داد كه در این منطقه سیل اتفاق نمیافتد و در صورت وقوع نیز ما برای اتفاق احتمالی آماده هستیم.»
وی تاكید كرد: «به همین علت تا قبل از وقوع حادثه از ترس و احساسات مردم سواستفاده نكنیم و شایعه پراكنی نكنیم.»