امام حسن عسكری (ع) یازدهمین پیشوای شیعیان در 8 ربیع الثانی سال 232 ه.ق چشم به جهان گشودند. پدر ایشان امام هادی (ع) و مادرشان حدیثه است. اعطای لقب «عسكری» به ایشان به جهت سكونت اجباری حضرت درمحله عسكر سامرا به دستور خلیفه عباسی می باشد. از مشهورترین القاب حضرت می توان به زكی و ابومحمد اشاره كرد. خلفای هم عصر امام نیز المعتز بالله، المهتدی، المعتمد بوده اند. امام حسن عسكری (ع) با وجود تمام تدابیر امنیتی و كنترل هایی كه به ایشان تحمیل می شد، یك سلسله فعالیت های سیاسی و اجتماعی و علمی در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افكار ضداسلام انجام دادند كه دفاع از آیین اسلام و پاسخ به شبهات مخالفان، ایجاد شبكه ارتباطی وكالت با شیعیان مناطق مختلف، حمایت و پشتیبانی از شیعیان، تقویت وتوجیه سیاسی رجل وعناصر مهم شیعه و آماده سازی شیعه برای دوران غیبت امام دوازدهم از جمله آنها به شمار می رود.
امام حسن عسكری (ع) از شش سال دوران امامت خود سه سال را در زندان بودند. اینكه حضرت هادی (ع) و امام حسن عسكری (ع) از سوی دستگاه خلافت تحت مراقبت شدید و ممنوع از ملاقات با مردم بودند و جز با یاران خاص و كسانی كه برای حل مشكلات زندگی مادی و دینی خود به آنها مراجعه می كردند كمتر معاشرت داشتند به جهت آن بود كه دوران غیبت حضرت مهدی (عج) نزدیك بود و مردم می بایست كم كم بدان خو می گرفتند و حل مشكلات خود را از اصحاب خاص كه پرچمداران مرزهای مذهبی بودند بخواهند تا پیش آمدن دوران غیبت در نظر آنان عجیب نباشد.