محسن حكیم معانی مدرس و نویسنده در برنامه «كافه رادیو» رادیو جوان درباره وحدت سه گانه در نویسندگی گفتگو كرد.
محسن حكیم معانی در برنامه «كافه رادیو» رادیو جوان بیان كرد: ما یك اصلی داریم كه از نمایشنامه نویسی آمده است اما در داستان نویسی هم با تغییراتی قابل اجراست؛ این اصل از وحدت های سه گانه ائم از وحدت زمان، وحدت مكان و وحدت عمل می باشد. وحدت زمان معمولا در نمایشنامه، باید در یك زمان مشخص و كامل صورت بگیرد. در داستان هم بدین شكل است، زمان باید پیوسته باشد و یكباره از یك زمانی به زمان دیگر نرود. زمان ها نباید قطع، وصل یا به عبارتی عقب و جلو برود بلكه باید وحدت زمان حفظ شود.
وی در ادامه عنوان كرد: یك نویسنده متبحر و كاردان قاعدتا می تواند با زمان بازی كند، اما یك نویسنده تازه كار اكیدا از این اقدام خوداری نماید. و همچنین ما باید برای شكستن چهارچوب ها، قواعد را خوب بشناسیم. یعنی شما نمی توانید از كسی كه اسلوب كاری را نمی شناسد، توقع خلاقیت داشته باشیم.
این نویسنده و مدرس نویسندگی درباره وحدت مكان اشاره كرد: زمان باید وحدت داشته باشد، یگانه باشد. وحدت مكان نیز به همین شكل است و در مكان نباید از یك فضا به فضای دیگر برویم و باید در یك فضای مشخص داستان خود را جلو ببریم.
محسن حكیم معانی درباره وحدت عمل در داستان عنوان كرد: وحدت سوم، وحدت عمل است. یعنی حركت داستانی و عملی كه داستان انجام می دهد، دارای یك وحدت مشخص باشد؛ یعنی ما حوداث خیلی متنوع و زیاد را وارد یك داستان كوتاه نكنیم، لذا داستان كوتاه باید یك حادثه محوری داشته باشد، یك اتفاق داشته باشیم و همان اتفاق باید شروع، میانه، اوج و بعد پایان داشته باشد.
وی در ادامه اضافه كرد: اگر داستان كوتاه چندتا عمل و حركت داشته باشد؛ باعث می شود كه ذهن مخاطب پرت شود و انسجام داستان از بین برود، یعنی داستان یك دست نباشد. این مبحث نیز مانند تمام قواعد دیگر، قاعده ایست كه باید خوب آن را بشناسیم و تمرین كنیم. ما داستان های كوتاهی داریم كه از یك عمل ساده پیروی نمی كنند، در این داستان ها اصولا دو تا حوداث داریم.
حكیم معانی درباره داستان های كوتاه كه باید از چند كلمه باشد، توضیح داد: داستان كوتاه می تواند در حدود چند خط و چند جمله باشد كه داستان محسوب شود، یا داستان ها 20 الی 30 صفحه باشد. مهم این است كه داستان را در یك نشست خواند.
این مدرس و نویسنده در پایان خاطرنشان كرد: ما باید برای نویسندگی مانند هر كار دیگری تمرین و تمرین و تمرین داشته باشیم، زمانی به مهارت برسیم یعنی قواعد آن كار را شناختیم و حالا زمانش رسیده كه قواعد آن را بشكنیم.