علیرضا محمودی ایرانمهر، در بخش میز آموزش نویسندگی، در روز شنبه 21 خرداد، مهمان برنامه كافه رادیو از رادیو جوان بود و درباره اصول نوشتن گفتوگو كرد.
یك نفر علاقهمند به امام رضا است و میخواهد در مورد ایشان مطلبی بنویسد، چقدر میتواند نوشتن این نوع كتابها و روایتها در مورد بزرگان دینی متفاوت باشد؟ آیا بدون اطلاعات قبلی میتواند دست به قلم بگیرد؟
در ادامه صحبتهای علیرضا محمودی ایرانمهر را درباره یك این موضوع میخوانیم.
تحقیق و پژوهش و داشتن آگاهی شرط لازم برای هركاری در نوشتن است. یعنی ما نیازمند این هستیم كه بدانیم در مورد چه موضوعی مینویسیم، در موردش آگاه باشیم، پژوهش كنیم، ببینیم، اگر نیاز به دیدن فضا، دیدن عكس هست، مطالعه متون مختلف هست، همه اینها سرجای خودش مهم است.
اما در مورد موضوعاتی كه حساسیت خاصی هم روی آن وجود دارد مثل موضوعاتی كه به دین و عقاید مردم و به خصوص مسائل تاریخی برمیگردد، به بزرگان فرهنگی، دینی و تاریخی برمیگردد، اینجا ما باید با ظرافت بیشتری با موضوع برخورد كنیم و آن این است كه ضمن اینكه تمام اصول اصلی را رعایت میكنیم یعنی از خودمان چیزی به تاریخ اضافه یا كم نمیكنیم، تخیل خودمان را وارد واقعیتهای تاریخی نمیكنیم، اما داستانی مینویسیم كه متعلق به ماست و نگاه ما درونش است، مثل هر داستان خوب دیگری.
چطور میتوانیم این كار را كنیم؟ یك راهش این است كه ما موضوع اصلی را كه هدف ما است مثلا اشارهای به زندگی امام رضا (ع) یا هر موضوع مهم دیگری، آن را به صورت یك حاشیه در كنار داستان قرار میدهیم.
شخصیت خیالی دیگری كه كاملا آن را میشناسیم را میسازیم كه جایی به آن حاشیه برخورد میكند كه زندگیاش را میتواند تحت تاثیر قرار دهد.
این یك روش بسیار ساده و كارآمد است كه باعث میشود ما گرفتار شرایطی نشویم كه در مورد مسائل بزرگ و تاریخی بخواهیم چیزی را بنویسیم كه واقعیت نداشته باشد و در عین حال بتوانیم داستان خودمان را هم بنویسیم.
گاهی هم میتوانیم یك تجربه خیلی شخصی را بیان كنیم، مثلا كسانی هستند كه به مشهد و حرم امام رضا رفتهاند و آنجا یك تجربه خاصی را داشتند.
آن تجربه را ممكن است ما ببینیم، بخوانیم و از آن اطلاع پیدا كنیم و بنویسیم. این هم میتواند یك شكلی باشد.
حالا برای اینكه شبیه خاطره و گزارش نشود طبیعتا میتوانیم از ویژگیهای داستانی استفاده كنیم و مقداری فضاسازی را بیشتر كنیم، نشانههایی كه ممكن است تخیل ما را در داستان به حركت دربیاورد بگنجانیم كه باعث شود كار ما از یك خاطره فراتر برود و تبدیل به یك داستان شود.
شما هرچقدر كه از یك منظر غافلگیر كنندهتر بتوانید به چنین موضوعاتی نگاه كنید، كارتان تاثیرگذارتر میشود مخصوصا اگر كار برای كودك و نوجوان باشد.
برنامه كافه رادیو شنبه تا چهارشنبه از ساعت 15 به مدت 40 دقیقه به طور زنده از رادیو جوان پخش میشود.