چه موقع موازنهی قدرت شرق و غرب به هم خورد؟ شرقیها چگونه به اوج قوای علمی رسیدند و چگونه این اوج را ازدست دادند؟ غربیها چطور از آنچه شرقیها میدانستند به عنوان زیرساخت استفاده كردند تا غرب نوین را بسازند؟
از دیگر ویژگیهای قرون جدید، پیشرفت علوم تجربی و توسعهی اختراعات در اروپا بود. اروپاییان كه قبلاً دانشهای بسیاری از مسلمانان فرا گرفته بودند، در این زمان به دلیل تحولات فكری و فرهنگی، قدم در راه پیشرفت علمی و صنعتی نهادند. در اواخر قرون جدید (قرن 18 میلادی)، اختراعات صنعتی رشد یافت و ماشینها و ابزارهای جدیدی جای كارگاهها و وسایل دستی را گرفت. میزان تولید كالاها چند برابر شد و در نتیجه، تجارت گسترش یافت. این تحول، انقلاب صنعتی نام گرفت. با وقوع انقلاب صنعتی، توجه كشورهای اروپایی به سوی مناطقی از جهان كه مواد اولیهی صنعتی یا بازار مصرف برای كالاهای تولید شده در اروپا را داشتند، جلب شد و همین امر به تدریج زمینهی استعمارگری اروپاییان را فراهم كرد. اسپانیا و پرتغال اولین كشورهای استعمارگر بودند.
در قرون جدید، تغییراتی نیز در زمینهی نقش مردم در سرنوشت خودشان و رابطهی آنها با حكومتها ایجاد شد. مثلاً در قرن هفدهم حكومت انگلستان، از سلطنت استبدادی كه در آن پادشاه همه كارهی كشور بود، به سلطنت مشروطه تبدیل و دارای مجلس نمایندگان شد. در اواخر قرن هجدهم نیز ساكنان امریكا علیه سلطهی انگلستان دست به شورش زدند و به استقلال رسیدند. همچنین، مردم فرانسه بر ضد حكومت لویی شانزدهم قیام كردند و موفق به بركناری او شدند. این قیام انقلاب كبیر فرانسه نام گرفت. امپراتوری مسلمان عثمانی نیز كه تا قرن هجدهم قدرتی مهم در آسیا و اروپا محسوب میشد، بر اثر توطئه و تهاجم نظامی دولتهای اروپایی ضعیف شد و قسمتهایی از قلمروش را در اروپا از دست داد.
برای شنیدن این برنامه میتوانید به سایت رادیو جوان قسمت آرشیو برنامهها مراجعه فرمایید.