دكتر حمید رحمانی، معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی در گفت‌وگو با برنامه جوان ایرانی سلام درباره بحران اوضاع آب گفت: «متاسفانه وضعیت آب خیلی خراب است و می‌شود این را اضافه كرد كه شاید خیلی‌ها به این موضوع اعتقاد پیدا نكردند و آنطور كه باید خودمان را برای آن آماده نكرده‌ایم.
در نظرسنجی كه اخیراً انجام شد، نشان می‌داد، 40 درصد مردم به این موضوع باور پیدا نكردند كه ما در زمینه منابع آبی دچار بحران هستیم و باید هر كسی به نحوی وظیفه خودش را انجام دهند.»
وی درباره موقتی بودن بحران و اینكه آیا قابل حل است یا خیر، گفت: «بحران آب مربوط به دیروز و امروز نیست كه یكی دو روزه مشكل آن حل شود.
بحران آب ما شاید به خاطر 40-50 سال عملكرد نادرست ما باشد. می‌توانیم بگوییم بحران آب در ایران، بخش زیادی از آن بحران انسان محور است و بحرانی نیست كه كاملاً ناشی از خشكسالی و كاهش بارش باشد.
به علت بهره‌داری بی‌رویه از منابع آبی و بلایی كه سر تالاب‌ها، جنگل‌ها و منابع طبیعی آوردیم، بر سر آب‌های زیرزمینی هم آوردیم.
اگر بیش از مقداری كه سفره‌های آب زیرزمینی در سال تغذیه می‌شوند از آن برداشت كنیم، كسری مخزن اتفاق می‌افتد.
طبق شاخص‌های بین‌المللی اگر بیش از 40 درصد از منابع آب زیرزمینی از نظر تجدیدپذیر مصرف شود، دچار تنش آبی خواهیم شد. ما اكنون در خیلی از دشت‌های كشور، بیشتر از 100 درصد مصرف می‌كنیم و سالانه 5/5 میلیارد متر مكعب آب بیش از آن چیزی كه تغذیه می‌شود، استفاده می‌كنیم.
حدود 136 میلیارد متر مكعب كسری مخزن انباشته داریم و همین باعث شده است كه تمام سفره‌های آب زیرزمینی دچار افت شوند و به تبع آن فرونشست دشت‌ها و خشك شدن قنات‌ها و چاه‌ها را داشته باشیم و ادامه پیدا كنند.»
باید بپذیریم كه بحران آب وجود دارد
دكتر رحمانی در پاسخ به اینكه مردم و مسئولان باید چه كنند، گفت: «مرحله اول هر بحران پذیرش آن است.
هم مردم و هم مسئولین باید بپذیرند كه مشكل آب داریم و برای حل آن وزارت نیرو نمی‌تواند به تنهایی عمل كند.
تامین‌كننده آب وزارت نیرو است، اما مصرف‌كنندگان آب وزارت كشاورزی و وزارت صنعت و مردمی كه به عنوان آب شرب از آن استفاده می‌كنند، هستند.
بیشترین سهم مربوط به وزارت كشاورزی و بخش كشاورزی است و باید اقدامات ما به گونه‌ای باشد كه تعادل میان منابع و مصارف برقرار شود.
اكنون مشكلاتی كه میان كشورهای دیگر وجود دارد بر سر آب و احداث سد است. واقعیت این است كه باید چشم‌انداز مشتركی در كشور ایجاد شود و بر اساس آن تمام تصمیم‌گیری‌ها در كشور با این رویكرد باشد كه به وضعیت منابع آبی توجه كنیم.
در ماده 35 قانون برنامه ششم به وزارت نیرو تاكید شده كه 11 میلیارد متر مكعب از برداشت سفره‌های آب زیرزمینی در طول برنامه كاهش دهیم. اما از آن طرف برنامه وزارت جهاد كشاورزی افزایش تولید، خودكفایی در تولید و توسعه صنعتی است. این برنامه‌ها با هم سازگاری و همسو نیستند.»
وی ادامه داد: «ما كشوری هستیم كه صادرات محصولات كشاورزی برای ما سم است و نباید یك سیب را از كشور خارج كنیم و بیش از نیازمان تولید كنیم.
اگر محصولات آب‌بَر در كشور تولید شوند و به خارج از كشور صادر شود، یعنی ما حجم زیادی از آب شیرین‌مان را با قیمت برق و مبلغ پایینی صادر می‌كنیم.
به همین علت هدف‌گذاری‌ها باید همسو با یكدیگر باشند. به طور مثال در دشتی كه عملاً پتانسیلی برای آب شرب منطقه نیست، احداث صنایع آب‌بَر نباید صورت بگیرد و خارج از شهرهای شمالی نباید برنج‌كاری انجام شود.
سهم آب شرب در منابع آبی حدود 8 درصد است و هر چقدر مردم صرفه‌جویی كنند در حد همان 8 درصد است و این را هم اضافه كنم كه منابع آب شیرین محدود است و صرفه جویی تاثیرگذار است.
منتها صرفه جویی اصلی باید در بخش كشاورزی انجام شود كه حدود 90 درصد منابع آبی را مصرف می‌كند.»
دكتر رحمانی در پایان گفت: «بحث فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی برای مسئولین و مردم باید انجام شود و مردم هم ایمان بیاورند كه الان به مرحله‌ای رسیده‌ایم كه باید برای منابع اندك باقیمانده برنامه داشته باشیم.»
جوان ایرانی سلام، شنبه تا چهارشنبه از ساعت شش و چهل دقیقه صبح به مدت 80 دقیقه به طور زنده از رادیو جوان پخش می‌شود.