شب قدر، شب رحمت، بركت و مغفرت الهی است، شبی كه در لحظه لحظهاش عطر خدا جاری است. در این شب، خداوند راه بندگی را هموار و مسیر تكامل را بیش از پیش در اختیار آدمیان قرار دادهاست و این شب فرصتی است مغتنم برای خودسازی.
حضرت علی علیهالسلام فرمودند:« پیامبر خدا در دهه آخر ماه رمضان ، بستر خود را جمع میكرد و كمرش را میبست و شب بیست و سوم ، خانواده خود را بیدار میكرد و در آن شب، به صورت خفتگان، آب میپاشید ».
گرچه در احادیث مرتبط با لیلة القدر، شب های نوزدهم و بیست و یكم و بیست و سوم ماه رمضان مطرح است ولی در همین روایات، هدایت به سمت شب بیست و سوم بیشتر به چشم میخورد. برخی روایات اعتبار شب بیست و سوم را بیشتر دانسته و این شب را لیلة القدر نامیدهاند. سفیان بن سمط از امام صادق(ع) پرسید: امید میرود چه شبهایی از ماه رمضان لیلة القدر باشد؟ امام(ع) پاسخ داد: نوزدهم و بیست و یكم و بیست و سوم. دوباره پرسید: مورد اعتماد از اینها كدام است؟ امام فرمود: شب بیست و سوم.
امام صادق(ع) درباره اعمال شب قدر فرمود: شب نوزدهم و بیست و یكم و بیست و سوم ماه رمضان را غسل كن و در احیای این شبها كوشش كن. در ادامه فرمود: در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است كه مردی در ماه رمضان خدمت پیامبر خدا(ص) آمد و به آن حضرت گفت: من در بیرون مدینه به سر میبرم و شتر و گوسفند دارم و نمیتوانم همه شب در مدینه حاضر شوم. دوست دارم شبی را به من معرفی كنی تا آن شب را به مدینه بیایم و در نماز و عبادت حاضر باشم . حضرت او را به نزد خود فراخواند و در گوش وی آن شب را معرفی نمود. آن مرد نیز وقتی شبهای بیست و سوم ماه رمضان فرا میرسید، با همه خانواده و فرزندان و غلامان به مدینه میآمد و آن شب را میماند و صبحگاهان به منزل خویش بر میگشت. همچنین در روایت دیگری نقل شدهاست كه رسول خدا(ص) در شب بیست و سوم ماه رمضان به سر و روی خانوادهاش آب میپاشید تا به خواب نروند و شب را به احیا بنشینند. یحیی بن علا گفته است: امام صادق(ع) به شدت بیمار شدند پس فرمان دادند ایشان را به مسجدالنبی بردند و تا صبح بیست و سوم ماه رمضان در مسجد بودند. این گونه رفتارها نیز عامل هدایت عملی مسلمانان به سوی درك ارزش و اهمیت شب بیست و سوم است.
برقراری پیوند بین حوادث قطعی شب قدر با شب بیست و سوم در احادیثی كه مرتبط با شب بیست و سوم ماه رمضان است، اتفاقاتی كه در شب قدر روی میدهد به این شب نسبت داده شده است. گزارش حوادث لیلةالقدر در بیان رویدادهای شب بیست و سوم، دلیل دیگری است كه احتمال لیلة القدر بودن شب بیست و سوم را تقویت میكند.
امام صادق(ع) فرمود: هركس سوره عنكبوت و روم را در شب بیست و سوم ماه رمضان قرائت كند، او ای ابامحمد به خدا سوگند اهل بهشت است و در آن هیچ كس استثنا نشدهاست.
مرحوم علامه مجلسی نیز در كتاب "زادالمعاد" میگوید: اكثر احادیث معتبر دلالت دارد كه شب بیست و سوم، شب قدر است.