روایتی دیگر از شهادت امام زین العابدین علیه السلام

شیخ مفید می نویسد: امام سجاد علیه‌السلام دو سال از عمرش را با امیر المومنین علیه‌السلام، ده سال با امام حسن علیه‌السلام، یازده سال با امام حسین علیه‌السلام و 34 سال هم بعد از پدرش زندگی كرد.
قدیمی ترین منبعی كه شهادت امام سجاد علیه‌السلام را بیان كرده، الاعتقادات الامامیه شیخ صدوق است و بقیه كتاب‌ها هم از همین منبع نقل كرده‌اند. ایشان در این كتاب می فرماید اعتقاد ما اینست كه ولید بن عبدالملك ایشان را شهید كرده است.
مرحوم صدوق اضافه می‌كند: «اعتقاد ما شیعیان بر این است كه همه اهل بیت، حقیقتاً شهید شده‌اند و در این مطلب، جای هیچ شك و شبهه‌ای نیست؛ پس هر كس كه در این مطلب شك كند و بگوید آنها به مرگ طبیعی از دنیا رفته‌اند، از ما نیست و ما از او بیزاری می جوییم».

اما نكته جالب این كه شاگرد شیخ صدوق، یعنی شیخ مفید -در شرحی كه بر این كتاب نوشته- آورده است كه: آنچه كه مرحوم صدوق فرموده مورد قبول نیست بلكه از اهل بیت فقط امیر المومنین علیه‌السلام، امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام یقیناً كشته شده‌اند و امام موسی بن جعفر علیه‌السلام و امام رضا علیه‌السلام هم با سم از دنیا رفته‌اند؛ اما دلیلی بر مسموم شدن یا كشته شدن دیگر امامان علیهم‌السلام نداریم.
گرچه شیخ مفید این حدیث را غیر یقینی می‌داند، اما روایاتی كه دلالت می‌كنند اهل بیت شهید شده‌اند، زیادند و به ادعای علامه مجلسی در بحار، به حد تواتر می‌رسند. علاوه بر این، ولید بن عبدالملك نسبت به خاندان اهل بیت علیهم‌السلام، ظلم و ستم فراوانی روا می‌داشت.
كه برخی از اعمال وی نسبت به خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، عبارتند از:
1. ولید به بهانه توسعه مسجد النبی، دستور داد تمام خانه های همسران پیامبر را خراب كنند و ظاهراً امام هم در همان منطقه زندگی می‌كرد.
2. والی مدینه وقتی توسط ولید بركنار شد، ولید از مردم خواست كه اگر كسی تقاصی از او دارد، اعمال كند. او گفت: كسی كه بیشتر از همه از او می‌ترسم، امام سجاد علیه‌السلام است. این جمله نشان می‌دهد كه امام علیه‌السلام، تحت فشار زیادی بوده است و مورد اذیت شدید واقع می‌شد.
3. حسن بن حسن وقتی به دستور ولید محكوم به پانصد ضربه شلاق شد، امام سجاد علیه‌السلام، دعای رفع غم و گرفتاری را به او آموخت و سرانجام از دست عمال ولید، خلاص شد.
نمونه‌های تاریخی دیگری نیز نقل شده كه نشان می‌دهد ولید همواره با امام علیه‌السلام دشمنی می‌كرد و سرانجام، وی را شهید كرد. بنابراین، از كلام مرحوم صدوق به خوبی می توان در یافت كه امام سجاد علیه‌السلام توسط ولید به شهادت رسیده و به مرگ طبیعی از دنیا نرفته است؛ هر چند چگونگی و نحوه دقیق شهادت وی در هیچ كتابی نیامده است.

لحظات آخر عمر امام سجاد علیه‌السلام
مرحوم كلینی از امام باقر علیه‌السلام چنین نقل می كند: در شبی كه پدرم از دنیا رفت، مقداری آب برای او بردم و گفتم از این آب بیاشامید. پدرم فرمود: امشب شبی است كه جان من در آن گرفته خواهد شد... .
همچنین آورده است كه امام در لحظات آخر، بی‌هوش شد؛ سپس به هوش آمد و سوره واقعه و فتح را خواند.