تب خونریزیدهنده کریمه کنگو یک بیماری حاد تبدار و خونریزی دهنده است که از طریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود.
بیماری اولین بار در سال 1944 در کریمه اوکراین شرح داده شد و نام تب خونریزی دهنده برای آن اعلام شد. در سال 1969 معلوم شد بیماریزای ایجادکننده تب خونریزی دهنده در کریمه مشابه همان بیماری است که در سال 1956 در جمهوری دموکراتیک کنگو مشاهده شدهاست. از این رو با توجه به مشابهت نشانهها در هر دو مکان، به بیماری، نام کنونی داده شد. تب خونریزیدهنده کریمه-کنگو در انسان، بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود 30 ٪ ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بسیار بالا است.عامل بیماری ویروسی از خانواده Bunyaviridae و جنس Nairovirus است. این ویروس دارای پوشش پروتئینی است و قطر ساختمان آن 85 تا 100 نانومتر است و از گروه آرانایهای تک رشتهای است. مقاومت ویروس در برابر گرما کم است و در دمای 56 درجه سلسیوس به مدت 30 دقیقه از بین میرود؛ بنابراین پختن گوشت یا پاستوریزه کردن شیر باعث از بین رفتن ویروس میشود. ضمناً ویروس میتواند در خون به مدت 10 روز در دمای 40 درجه سلسیوس مقاومت کند. ویروس در محیط اسیدی مثلاً اسید استیک دو درصد (و یا محیط اسیدی ایجادشده پس از جمود نعشی) از بین میرود و همچنین در برابر سدیم هیپوکلریت یک درصد و محلول دو درصد گلوتار آلدئید یا ضدعفونیکنندههای فنول 3 تا 5 درصد، حساس است. با اینکه مواد شوینده مانند صابون ویروس را از بین نمیبرند ولی تا حدی ویروس را غیرفعال میکنند. اسیدوزی که پس از چند ساعت از ذبح دام در جسد حیوان پیدا میشود موجب از بین رفتن ویروس میشود. در کشتارگاههای صنعتی، لاشه دام به مدت 24 ساعت در دمای 4 درجه سلسیوس نگهداری میشود تا ویروس از بین برود. نگهداری گوشت در یخچال منزل در دمای 1+تا 4+ درجه سلسیوس به مدت حداقل 24 ساعت نیز ویروس را از بین میبرد.